Το φαινόμενο της διαρροής πληροφοριών που αφορούν το ανακριτικό έργο, συζήτησε, σήμερα ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως, τονίζοντας ότι η διαρροή αυτών των πληροφοριών δεν είναι θέμα αποκάλυψης κάποιων παραλείψεων, αλλά θέμα διαφθοράς που επηρεάζει τόσο το ανακριτικό έργο όσο και την απονομή της δικαιοσύνης.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συζήτησης, ο κ. Νικολάου ανέφερε:
«Κατά τη συζήτηση του θέματος στην Επιτροπή, πέραν από την επεξήγηση και τις ενέργειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την αντιμετώπιση του φαινομένου των διαρροών πληροφοριών από το ανακριτικό έργο, έχω προβεί σε ενημέρωση όσον αφορά τα μέτρα που προτιθέμεθα να πάρουμε σε σχέση με το θέμα της διαφθοράς. Η διαρροή αυτών των πληροφοριών δεν είναι θέμα αποκάλυψης κάποιων παραλείψεων, αλλά ένα από τα θέματα που αντιμετωπίζουμε ως ζήτημα διαφθοράς που επηρεάζει σίγουρα το ανακριτικό έργο και δυνατό να επηρεάσει και την απονομή της δικαιοσύνης, παρά τις αποφάσεις των δικαστηρίων μας, τα οποία έχουν δηλώσει σε πολλές αποφάσεις τους ότι δεν επηρεάζονται από τη δημοσιεύματα. Όμως, μια διαρροή είτε επιλεκτική είτε στο σύνολο της, είναι δυνατόν να επηρεάσει το ανακριτικό έργο, κυρίως στα θέματα αιφνιδιασμού και δυνατότητας αποτελεσματικής διερεύνησης μιας υπόθεσης.
Δυστυχώς, αυτοί που προβαίνουν στις διαρροές είναι άτομα τα οποία προέρχονται από τις ίδιες τις διωκτικές αρχές, είτε πρόκειται για την Αστυνομία, είτε για τη ΜΟ.Κ.Α.Σ, είτε πρόκειται για τα τελωνεία ή άλλες υπηρεσίες.
Θα ήθελα, ακόμα μια φορά, να διευκρινίσω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και εγώ, ως Υπουργός, δεν έχουμε καμία ενημέρωση όσον αφορά το θέμα των ανακρίσεων γιατί εκφεύγει των δικών μας αρμοδιοτήτων. Όπως είναι γνωστό, οι ανακρίσεις διεξάγονται μεν από τις διωκτικές αρχές, εποπτεύονται δε από τον Γενικό Εισαγγελέα. Συνεπώς, η αρμοδιότητα του Υπουργού και του Υπουργείου Δικαιοσύνης δεν έχει καμία σχέση με τα θέματα που αφορούν τις ανακρίσεις. Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων μου εκείνο που έκανα, κατ’ επανάληψη, ήταν να γίνουν διάφορες έρευνες – διοικητικές και άλλες – αναφορικά με το θέμα αυτών των διαρροών. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πρώτο που προσπαθούμε να πετύχουμε είναι να συγκεκριμενοποιηθεί το άτομο από το οποίο προήλθαν οι διαρροές αυτές και εάν γίνει αυτό, τότε να συγκεντρωθούν τα απαραίτητα στοιχεία ώστε κάποιοι να οδηγηθούν είτε ενώπιον των δικαστηρίων είτε σε πειθαρχική δίωξη. Λόγω του γεγονότος, όμως, ότι οι διαρροές αυτές κυρίως γίνονται προς ΜΜΕ, τα οποία καλύπτονται από τη δυνατότητα των δημοσιογράφων να μην αποκαλύψουν τις πηγές τους, ή προς τον υπόκοσμο, που καλύπτεται από το δικό του κανόνα της σιωπής, αυτού του είδους οι υποθέσεις δεν είναι εύκολο να διερευνηθούν, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει κατ’ επανάληψη στο παρελθόν. Εκείνο το οποίο πετυχαίνουμε μέσα από τη συγκεκριμενοποίηση και επιβεβαίωση μιας πληροφορίας, έστω και εάν δεν υπάρχει επαρκές υλικό για να μπορούν να γίνουν διώξεις, είναι να μετακινούνται τα πρόσωπα αυτά από τις θέσεις τις οποίες κατέχουν, ώστε να προστατευτεί όσο γίνεται περισσότερο το ανακριτικό έργο».
Περαιτέρω, ο κ. Νικολάου πρόσθεσε ότι για να αντιμετωπιστούν πιο δραστικά αυτά τα φαινόμενα και ως αποτέλεσμα της έρευνας που έγινε στην Αστυνομία – όπου διαφάνηκε ότι η Διεύθυνση Επαγγελματικών Προτύπων και Ελέγχου, η οποία συστάθηκε το 2009, δεν μπορούσε να ανταποκριθεί επαρκώς στο ρόλο της – αποφασίστηκε μια σειρά νομοθετικών μέτρων με κύριο τη σύσταση της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου. Η Υπηρεσία αυτή, εξήγησε, θα έχει εκ του Νόμου αρμοδιότητες και εξουσίες να μπορεί να συγκεντρώνει και να διερευνά αυτού του είδους τις πληροφορίες, περιλαμβανομένου και του θέματος των διαρροών, επιλεκτικών ή στο σύνολό τους στοιχείων που προέρχονται από ανακρίσεις, να έχει αυτονομία τόσο διοικητικά όσο και επιχειρησιακά εφόσον θα υπάγεται απευθείας στον Αρχηγό της Αστυνομίας, καθώς και να έχει ανεξαρτησία όσον αφορά τα θέματα διερεύνησης ή αξιοποίησης πληροφοριών. Αναφέροντας ότι η Υπηρεσία θα εποπτεύεται από τον Γενικό Εισαγγελέα, υπογράμμισε: «Προσπάθειά μας είναι μέσα από τα μέτρα αυτά να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ή τουλάχιστον να διερευνήσουμε αποτελεσματικά πια όλα αυτά τα φαινόμενα τα οποία είναι μεν διαχρονικά αλλά και διαχρονικά μαστίζουν τον ρόλο και το έργο της Αστυνομίας. Με τα μέτρα αυτά, αλλά και με την ποινικοποίηση της συγκάλυψης, της μη αποκάλυψης ή της παρεμπόδισης για την αποκάλυψη κάποιας πληροφορίας ή ενός θέματος που σχετίζεται με ζητήματα διαφθοράς, ή ακόμα και με τη νομοθεσία που σχετίζεται με τη δυνατότητα άρσης του απορρήτου της ιδιωτικής επικοινωνίας, που περιλαμβάνεται στο πακέτο νομοθετικών μέτρων που ετοιμάσαμε, θα μπορέσουμε να δώσουμε επαρκείς εξουσίες και αρμοδιότητες στις διωκτικές αρχές και ειδικότερα στην Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου για να μπορεί να διερευνήσει πλήρως τις περιπτώσεις αυτές. Πρέπει, επιτέλους, να οδηγηθούν κάποιοι ενώπιον των δικαστηρίων και για τιμωρία αλλά και για παραδειγματισμό».
Ο κ. Νικολάου επεσήμανε ότι το πακέτο των νομοθετικών μέτρων στάληκε χθες σε όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων, όπως ήταν και η συνεννόηση που είχε γίνει κατά τη σχετική σύσκεψη στο Προεδρικό και χαιρέτισε τις δηλώσεις των εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών κομμάτων τόσο κατά τη συζήτηση στο πλαίσιο της σύσκεψης, όσο και κατά τη σημερινή συζήτηση, ότι θα μελετήσουν το πακέτο μέτρων που ετοίμασε το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ώστε να συζητηθεί το περιεχόμενο σε συνάντηση που θα γίνει για να καταθέσουν τις δικές τους απόψεις. «Προσπάθειά μας είναι μέσα από αυτό τον διάλογο και τη συνεργασία με τα κόμματα να ληφθούν όλα εκείνα τα μέτρα τα οποία είναι αναγκαία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ένα φαινόμενο διαχρονικό και το οποίο πολλές φορές στάθηκε είτε εμπόδιο ή δυσκόλεψε το ανακριτικό έργο», συμπλήρωσε.
Κληθείς να σχολιάσει το τι θα αλλάξει τώρα, ο κ. Υπουργός ανέφερε: «Εκείνο που συνέβαινε ήταν είτε λόγω της αδυναμίας ή των δυσκολιών ή της έλλειψης εξουσίας που υπάρχει, ήταν αδύνατη η διερεύνηση αυτών των υποθέσεων. Σήμερα η Υπηρεσία αυτή, με τις εξουσίες τις οποίες έχει, αλλά και τα μέσα που θα έχει στη διάθεσή της, θα μπορεί να διερευνήσει αποτελεσματικά αυτές τις υποθέσεις. Ένα από τα σημαντικότερα μέσα είναι να διερευνηθούν, μέσω της άρσης του απορρήτου της ιδιωτικής επικοινωνίας, υποθέσεις που σχετίζονται με τα θέματα διαφθοράς. Σήμερα, η νομοθεσία που διαθέτουμε δεν προσφέρεται παρά την τροποποίηση του άρθρου 17 του Συντάγματος που έχει γίνει από το 2010. Επιπρόσθετα, θα είναι δυνατή η προστασία του προσώπου που έδωσε την πληροφόρηση με σχετικό νομοσχέδιο που έχουμε ετοιμάσει και συζητούμε με τον Γενικό Εισαγγελέα και υποβάλαμε το 2015. Συζητάμε τη δυνατότητα να προστατεύονται τα πρόσωπα που δίνουν πληροφορίες, επώνυμες ή ανώνυμες, που προβαίνουν σε καταγγελίες για θέματα διαφθοράς, δηλαδή να προστατεύονται στην υπηρεσία τους, να προστατεύεται η ταυτότητα τους και το περιεχόμενο της πληροφορίας που έδωσαν. Με αυτό τον τρόπο θα ενθαρρυνθούν πρόσωπα τα οποία γνωρίζουν να προβούν σε καταγγελίες ή να δώσουν πληροφόρηση. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα να λειτουργήσει ο θεσμός των υπό κάλυψη αστυνομικών που θα προσφέρει στην Αστυνομία και στην Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου δυνατότητα ελέγχου και διερεύνησης όλων αυτών των περιπτώσεων που συνιστούν διαφθορά».
Ερωτηθείς σχετικά με τα όπλα που θα διαθέτει η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου, ο κ. Υπουργός είπε ότι, μεταξύ άλλων, θα έχει τη δυνατότητα να άρει το τραπεζικό απόρρητο για θέματα διαφθοράς – κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει σήμερα – θα έχει τη δυνατότητα να ζητήσει πληροφορίες από τον Έφορο Φορολογίας για περιουσιακά στοιχεία και φορολογικές δηλώσεις του μέλους της Αστυνομίας για το οποίο διερευνάται θέμα διαφθοράς, καθώς και τη δυνατότητα να ζητήσει και να έχει πρόσβαση από οποιαδήποτε υπηρεσία του κράτους οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με το πρόσωπο αυτό.
Καταλήγοντας, ο κ. Νικολάου εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει η απαιτούμενη συνεργασία με όλα τα κόμματα ώστε να καταλήξουν σε ένα πακέτο νομοθετικών μέτρων που να μπορούν να εγκριθούν από τη Βουλή και να αποτελέσουν την απαρχή της δυνατότητας διερεύνησης των περιπτώσεων διαφθοράς, διαφορετικά τα φαινόμενα αυτά θα γίνονται χειρότερα εάν δεν αντιμετωπιστούν. «Ως Υπουργείο θα επιδιώξουμε να γίνει αυτή η συζήτηση με τα κόμματα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται», κατέληξε.