Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας ήταν το κύριο θέμα που απασχόλησε τους Υπουργούς Δικαιοσύνης κατά τη διήμερη Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε στις 10 και 11 Μαρτίου. Την Κύπρο εκπροσώπησε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου.
Οι εργασίες του Συμβουλίου ξεκίνησαν σήμερα με την τήρηση μονόλεπτης σιγής προς τιμή της 11ης Μαρτίου, Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης των θυμάτων τρομοκρατίας και των οικογενειών τους. Με αυτό τον τρόπο, οι Υπουργοί Δικαιοσύνης θέλησαν να αποτείνουν ελάχιστο φόρο τιμής στα θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων και στις οικογένειες τους διεθνώς, και να στείλουν το μήνυμα ότι η Ευρώπη θυμάται, πονά και εργάζεται για την πρόληψη και την αποτροπή τέτοιων βίαιων εγκλημάτων στο μέλλον.
Σε ό,τι αφορά στο κύριο μέρος των εργασιών, οι Υπουργοί εξέτασαν την εφαρμογή των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου Δικαιοσύνης της 20ής Νοεμβρίου 2015, το οποίο είχε συγκληθεί εκτάκτως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι. Τα Συμπεράσματα αφορούν κυρίως μέτρα πρόληψης ενάντια στην τρομοκρατία, όπως είναι η ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών και των τεχνικών δυνατοτήτων των ευρωπαϊκών βάσεων δεδομένων, η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου για την αποτελεσματικότερη δίωξη των τρομοκρατών, καθώς και η καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού και της ρητορικής του μίσους στο διαδίκτυο.
Σημαντική εξέλιξη στην υλοποίηση των μέτρων αυτών αποτέλεσε η επίτευξη Πολιτικής Συμφωνίας επί του κειμένου της νέας Οδηγίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία, μεταξύ άλλων, ποινικοποιεί τα ταξίδια των ξένων μαχητών στις ζώνες συγκρούσεων με σκοπό να διαπράξουν τρομοκρατικές πράξεις ή να πολεμήσουν στο πλευρό τρομοκρατικών οργανώσεων. Σε παρέμβασή του, ο κ. Υπουργός συγχάρηκε την Ολλανδική Προεδρία και την Επιτροπή γιατί η ρύθμιση ενός τόσο σημαντικού θέματος προωθήθηκε αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι πριν από τρεις μήνες περίπου. Επικροτούμε το γεγονός ότι σήμερα επιδείχθηκε η αναγκαία πολιτική βούληση για επίτευξη συμφωνίας η οποία βελτιώνει το νομοθετικό πλαίσιο παρέχοντας τα αναγκαία εχέγγυα και μέσα στις διωκτικές αρχές των χωρών μας για αποτελεσματική καταπολέμηση και αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής, υπογράμμισε ο κ. Νικολάου.
Σημειώθηκε, επίσης, πρόοδος στις εργασίες για την υιοθέτηση της Πρότασης Οδηγίας σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και κατοχής όπλων, η οποία αποτελεί ακόμα ένα από τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Σε παρέμβασή του, ο κ. Υπουργός καλωσόρισε την απόφαση για αύξηση των μέτρων ασφαλείας καθώς και την έγκαιρη και ποιοτική ανταλλαγή πληροφοριών. Στόχος μας, ανέφερε, αποτελεί η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τη σημερινή απόφαση ενισχύονται τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας ως ΕΕ, για αποτελεσματική αντιμετώπιση των τρομοκρατών απειλών.
Οι Υπουργοί δεσμεύτηκαν, επίσης, να λάβουν όλα τα υπόλοιπα μέτρα για την άμεση εφαρμογή όλων των συμφωνηθέντων έτσι ώστε να καλυφθούν τα κενά, τόσο σε τεχνικό όσο και σε νομικό επίπεδο. Ειδικότερα, οι Υπουργοί έκαναν έκκληση για την άμεση έγκριση από πλευράς Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Οδηγίας για την ανταλλαγή δεδομένων επιβατών (PNR), η οποία εγκρίθηκε από τους Υπουργούς τον περασμένο Δεκέμβριο, αφού θεωρείται ότι κάτι τέτοιο θα βοηθήσει σημαντικά τις διωκτικές αρχές στον εντοπισμό των μετακινήσεων υπόπτων τρομοκρατών.
Επισημαίνεται ότι η Κύπρος έχει υιοθετήσει Εθνική Στρατηγική για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας στα πλαίσια της οποίας λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την προστασία κρίσιμων υποδομών και ευάλωτων στόχων, την εφαρμογή αποτελεσματικών συνοριακών ελέγχων και την συνεχή αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού με σκοπό την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών. Λήφθηκαν, επίσης, μέτρα για την επαγρύπνηση του προσωπικού που εργάζεται σε υπηρεσίες ασφαλείας και του προσωπικού που εργάζεται σε εμπλεκόμενες υπηρεσίες και έχει ξεκινήσει διάλογος με τις τοπικές αρχές και την κοινωνία των πολιτών για τη συμβολή τους στην πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης.
Σε ότι αφορά τα υπόλοιπα θέματα που απασχόλησαν τις εργασίες του Συμβουλίου, οι Υπουργοί συμφώνησαν να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση των οργανωμένων διαρρήξεων, τονίζοντας την ανάγκη λήψης μέτρων για καταπολέμηση του φαινομένου αυτού, το οποίο παρουσιάζει αυξητική πορεία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σημειώνεται ότι η δράση των ομάδων αυτών έχει ταυτοποιηθεί με τουλάχιστον δυο περιπτώσεις διαρρήξεων που απασχόλησαν τις Κυπριακές Αρχές. Οι Υπουργοί επεσήμαναν την ανάγκη συνεργασίας με χώρες όπως η Γεωργία, Ουκρανία και Μολδαβία αλλά και με χώρες των Δυτικών Βαλκάνιων, καθώς και διεξαγωγής κοινών επιχειρήσεων.
Άλλα θέματα που απασχόλησαν τις εργασίες του Συμβουλίου ήταν το θέμα των Ψηφιακών Συμβάσεων που αποτελούν τμήμα της στρατηγικής για τη ψηφιακή ενιαία αγορά στην Ευρώπη. Ειδικότερα, εξετάστηκαν οι πτυχές που αφορούν την υπογραφή συμβολαίων που θα ρυθμίζουν διαδικτυακές και άλλες εξ αποστάσεως εμπορικές συναλλαγές. Επιπρόσθετα, οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τη χρήση ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο της διαμόρφωσης ενός αποτελεσματικού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης στην ψηφιακή εποχή, κυρίως σε σχέση με τη δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο.