Πανιερότατε,
Αισθάνομαι μεγάλη τιμή που βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας για να τιμήσουμε την προσφορά και το έργο ενός εκ των εκλεκτότερων τέκνων της Κοινότητας Μαθιάτη. Τιμούμε σήμερα τον Άνθρωπο Μιχάλη Μενελάου ο οποίος στο σύντομο πέρασμα του από τη ζωή, πρόλαβε να αφήσει το στίγμα του και να διακριθεί στον αγώνα κατά των ναρκωτικών. Ο αείμνηστος Μιχάλης, δεν αντιστάθηκε απλά στις Σειρήνες των νεανικών του χρόνων, αλλά αγωνίστηκε βοηθώντας συνανθρώπους του, να μείνουν μακριά από την ουσιοεξάρτηση. Η ζωή, που τόσο αδόκητα στέρησε στον αείμνηστο Μιχάλη, ο Μολώχ της ασφάλτου, μεταλαμπαδεύτηκε σε άλλους συνανθρώπους μας, με προηγούμενη επιθυμία του ιδίου, αλλά και της οικογένειας του να δωρίσουν τα όργανα του. Μια πράξη ύψιστου ηθικού κάλλους, που πέραν της ειδικής βοήθειας προς το λήπτη, λιπαίνει τις αλτρουιστικές δυνάμεις και μας βοηθά ως άτομα και ως κοινωνία, να γίνουμε καλύτεροι.
Αναγνωρίζοντας το ήθος και την προσφορά του λαμπρού αυτού νέου, ο Παγκύπριος Αντιναρκωτικός Σύνδεσμος από το 1999, καθιερώνει στη μνήμη του τα «ΜΙΧΑΛΕΙΑ». Μαζί με το Κοινοτικό Συμβούλιο Μαθιάτη, την Εκκλησία, καθώς και όλα τα οργανωμένα σύνολα της περιοχής, τα φετινά, 17α ΜΙΧΑΛΕΙΑ, εκτός από το ετήσιο μνημόσυνο, διοργανώνουν ποδηλατικό γύρο σε συνεργασία με τον Ποδηλατικό Όμιλο «Άγιος Μνάσων» της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασού και Ορεινής, καθώς και με την Κοινότητα Λυθροδόντα.
Διοργανώνεται επίσης, αγώνας δρόμου σε συνεργασία με το Σωματείο Δρομέων Κύπρου «Περικλής Δημητρίου και την Κοινότητα Αγίας Βαρβάρας. Επιτρέψετε μου λοιπόν επ’ ευκαιρίας, να συγχαρώ θερμά τους διοργανωτές καθώς και τους συμμετέχοντες, καθότι με τη δική σας συμβολή, συντηρείται στο χρόνο το παράδειγμα ζωής του Μιχάλη, που τόσο πολύ έχουμε ανάγκη στις μέρες μας.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει όμως στον Παγκύπριο Αντιναρκωτικό Σύνδεσμο. Ενός εθελοντικού κατά βάση Φορέα, ο οποίος διαβλέποντας τους κινδύνους, ήδη από το 1989, συνεχίζει έκτοτε την πολύπλευρη κοινωνική και ανθρωπιστική του δράση. Με προμετωπίδα την ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου, η συνδρομή του Συνδέσμου στην χάραξη κοινωνικής πολιτικής πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, αποτελεί πρότυπο συνεργατικής προσπάθειας, στα πλαίσια του αντιναρκωτικού μας αγώνα.
Μέσω των διαφόρων εκδηλώσεων, των κινητών μονάδων «Μέντωρ», των αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, των εθελοντικών δράσεων, αλλά και της άμεσης ανταπόκρισης σε όποιον χρειάζεται βοήθεια όσον αφορά τις εξαρτησιογόνες ουσίες, ο Σύνδεσμος συμβάλλει στον αγώνα της πολιτείας για ευαισθητοποίηση και πρόληψη της μάστιγας των ναρκωτικών.
Μετά την επιτυχή λειτουργία του Συμβουλευτικού Κέντρου «ΤΟΞΟΤΗΣ», ο Σύνδεσμος ξεκίνησε το 2013 τη λειτουργία του Προγράμματος Άμεσης Πρόσβασης και Μείωσης της Βλάβης «ΣΤΟΧΟΣ», που απευθύνεται σε ενήλικους χρόνιους χρήστες, που βρίσκονται σε υψηλό βαθμό περιθωριοποίησης.
Το φαινόμενο της ουσιοεξάρτησης είναι μια οδυνηρή πραγματικότητα, με τραγικές επιπτώσεις για την ανθρώπινη ύπαρξη. Πρόκειται για ένα πολύ-παραγοντικό φαινόμενο, με πολύπλευρες αιτίες και συνέπειες. Γι’ αυτό τον λόγο, η πολιτεία προωθεί μια πολυθεματική, ισόρροπη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση. Αυτή αντικατοπτρίζεται και μέσα από το πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας και υλοποιείται βάσει του Σχεδίου Δράσης του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, έχει θέσει τις δικές του προτεραιότητες, οι οποίες υλοποιούνται μέσα από καθορισμένες δράσεις του Σχεδίου Δράσης. Ο γενικός στόχος του πυλώνα «Μείωση της Προσφοράς», δηλαδή της καταστολής, εστιάζεται στην λήψη μέτρων και δράσεων, με σκοπό τη μείωση της προσφοράς σε σχέση με όλο το φάσμα διακίνησης, διάθεσης και αγοράς παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών, τη μείωση της εγκληματικότητας που σχετίζεται με τις παράνομες ουσίες εξάρτησης, καθώς και τον αποτελεσματικό έλεγχο των νέων ψυχοτρόπων ουσιών που εμφανίζονται. Ως εκ τούτου, προτεραιότητά μας είναι η σύλληψη των εμπόρων και διακινητών και η κατάσχεση ποσοτήτων ναρκωτικών, πριν αυτές διοχετευτούν στην παράνομη αγορά.
Το 2014, οι υποθέσεις, τα ενεχόμενα άτομα και οι κατασχεθείσες ποσότητες ναρκωτικών, καταγράφουν ουσιαστική αύξηση σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Αν και αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στην έντονη δραστηριοποίηση της Αστυνομίας και στις στοχευόμενες επιχειρήσεις, εν τούτοις οι σημαντικά αυξημένες κατασχεθείσες ποσότητες μας ανησυχούν, γιατί οι προσφερόμενες ποσότητες συνδέονται με την ζήτηση, έστω και αν, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, η χρήση στην Κύπρο βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ.
Από την άλλη, δεν μπορούμε να μην προβληματιζόμαστε για το γεγονός ότι η κάνναβη παραμένει η πρώτη ουσία χρήσης στη χώρα μας, ότι παρατηρείται συνεχής εμφάνιση νέων ψυχοτρόπων ουσιών και ότι η πατρίδα μας αποτελεί χώρα υψηλού κινδύνου, όσον αφορά την έξαρση μολυσματικών ασθενειών στον πληθυσμό των χρηστών.
Επίκεντρο της φιλοσοφίας μας είναι ο άνθρωπος και εκτός από στοχευμένες προληπτικές παρεμβάσεις, οι οποίες παρέχονται από το Γραφείο Πρόληψης της Υ.ΚΑ.Ν., παρέχονται και οι υπηρεσίες των Λειτουργών Κοινωνικής Παρέμβασης. Συγκεκριμένα, κατά το 2014, η Υ.ΚΑ.Ν. πρόσφερε στήριξη μέσω των Λειτουργών Κοινωνικής Παρέμβασης σε 453 χρήστες ναρκωτικών και σε 220 άτομα του υποστηρικτικού τους περιβάλλοντος. Από αυτούς, οι 424 χρήστες ναρκωτικών και 158 άτομα του υποστηρικτικού περιβάλλοντος παραπέμφθηκαν σε θεραπευτικά κέντρα για θεραπεία και ψυχολογική στήριξη. Οι εν λόγω υπηρεσίες, προσφέρονται μέσα στα πλαίσια Πρωτοκόλλου Συνεργασίας της Αστυνομίας με τα θεραπευτικά κέντρα, θέλοντας να δώσουμε την ευκαιρία, ιδιαίτερα στα νέα παιδιά, να ανακόψουν την πορεία τους προς την εξάρτηση.
Αυτή η παρέμβαση της Αστυνομίας αύξησε την προσβασιμότητα στη θεραπεία των χρηστών κάνναβης, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους βάσει των στατιστικών, δεν θα κατέληγαν ποτέ για θεραπεία.
Οι δράσεις μας διαπνέονται από μια ευρύτερη πολιτική φιλοσοφία της Κυβέρνησης, που δεν εστιάζεται στη ίδια τη χρήση ναρκωτικών και στους κινδύνους από αυτή, αλλά επικεντρώνεται κυρίως στις αιτίες του προβλήματος, επιδιώκοντας την προαγωγή της γενικότερης ψυχοκοινωνικής υγείας των νέων, μέσω μιας αμιγούς εκπαιδευτικής διαδικασίας, βασισμένης σε σύγχρονες μεθόδους ενεργητικής μάθησης.
Ο χρήστης δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται και να στιγματίζεται ως κοινός εγκληματίας, αλλά ως ένας συνάνθρωπος που έχει ανάγκη την βοήθεια και τη στήριξη από την πολιτεία για να πετύχει την απεξάρτηση από τα ναρκωτικά.
Η γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης και του συστήματος υγείας, κρίνεται αναγκαία για την ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου των ναρκωτικών. Ακόμη ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, αποτελεί η παροχή προγράμματος θεραπείας μέσα στις φυλακές, του οποίου η υλοποίηση τροχοδρομείται. Είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαμόρφωση ειδικής πτέρυγας για τα άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα εξάρτησης, έτσι ώστε η πτέρυγα αυτή να μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της παροχής θεραπευτικού προγράμματος.
Ταυτόχρονα, προωθείται η συνεργασία με άλλους ευρωπαϊκούς ή διεθνείς οργανισμούς, με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών, την προώθηση βέλτιστων πρακτικών και την κοινή επιχειρησιακή αντιμετώπιση του φαινομένου για τη μείωση του διασυνοριακού λαθρεμπορίου των ναρκωτικών.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Θα ήθελα να τονίσω ότι για να πετύχουμε την αναχαίτιση της πορείας προς την εξάρτηση, θα πρέπει να εξετάζονται όλες οι πτυχές του φαινομένου, με την ανάλογη ευελιξία που απαιτεί ένα μεταβαλλόμενο στην πορεία του χρόνου φαινόμενο. Η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, σχετίζεται με διάφορα κοινωνικά προβλήματα όπως η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η άσκηση βίας. Θα πρέπει λοιπόν, αντίβαρο σε όλα αυτά να είναι η προώθηση αξιών, ικανοτήτων και μέσων, που να βοηθούν τον άνθρωπο να αντεπεξέρχεται στη σημερινή δύσκολη κοινωνική πραγματικότητα.
Οι υγιείς δραστηριότητες και διέξοδοι, η ενασχόληση με τον εθελοντισμό και τις πολιτιστικές και αθλητικές δράσεις οπλίζουν, κυρίως τους νέους μας, με εφόδια αντίστασης απέναντι στις εξαρτήσεις στις οποίες οδηγούν τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη πολυμέτωπης αντιμετώπισης, με τη συντονισμένη συμμετοχή των κρατικών υπηρεσιών, των κοινωνικών φορέων, του εθελοντισμού αλλά και του κάθε ενεργού πολίτη ξεχωριστά, καθίσταται περισσότερο αναγκαία από ποτέ.
Σε αυτή μας την προσπάθεια, το φωτεινό παράδειγμα ανθρωπιάς και αγώνα, ενός νέου παιδιού όπως τον Μιχάλη Μενελάου, είναι άξιο θαυμασμού και δίνει για άλλη μια χρονιά το έναυσμα για τα ΜΙΧΑΛΕΙΑ.
Αιωνία λοιπόν ας είναι η μνήμη σου Μιχάλη και σε διαβεβαιώνουμε ότι το παράδειγμα που μας κατέλειπες, βρίσκει και θα εξακολουθήσει να βρίσκει άξιους μιμητές στον αγώνα μας ενάντια στα ναρκωτικά.