Σε χαιρετισμό του στην Ημερίδα της Παγκύπριας Κίνησης Ίσα Δικαιώματα-Ίσες Ευθύνες με θέμα «Eliminating Violence Against Women and Girls Winning Peace and prosperity in the World» ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου δήλωσε τα ακόλουθα:
«Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση της Παγκύπριας Κίνησης Ίσα Δικαιώματα-Ίσες Ευθύνες να παρευρεθώ και ν’ απευθύνω χαιρετισμό στην Ημερίδα που διοργανώνει, με θέμα «Eliminating Violence Against Women and Girls-Winning Peace and Prosperity in the World».
Θερμά συγχαρητήρια αγαπητή Πρόεδρε και μέλη της Παγκύπριας Κίνησης Ίσα Δικαιώματα-Ίσες Ευθύνες για την πρωτοβουλία διοργάνωσης της σημερινής εκδήλωσης, αλλά και ευρύτερα για το έργο και τη διαχρονική συμβολή σας στην προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στον τόπο μας.
Οι παρεμβάσεις των διακεκριμένων εισηγητριών από την Κύπρο και το εξωτερικό, οι οποίες θα καλύψουν ένα ευρύ φάσμα πτυχών της Ισότητας και των έμφυλων διακρίσεων, είμαι βέβαιος ότι θα δώσουν νέα δυναμική στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που καλείται ν’ αντιμετωπίσει η σύγχρονη γυναίκα, και ιδιαίτερα η Κύπρια γυναίκα.
Κυρίες και κύριοι,
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά θετικά βήματα στον τόπο μας σ’ ότι αφορά τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας σ’ όλους τους τομείς της ζωής.
Ιδιαίτερα σ’ ό,τι αφορά το νομοθετικό τομέα, τόσο στα πλαίσια του οικογενειακού δικαίου, όσο και της εργατικής νομοθεσίας έχουν προωθηθεί και ψηφιστεί σημαντικά νομοθετήματα, -και κάποια άλλα προωθούνται προς ψήφιση-, τα οποία κατοχυρώνουν την ισότητα και τις ίσες ευκαιρίες, ιδιαίτερα σε σχέση με την ισομισθία ανδρών και γυναικών, την ίση μεταχείριση στην απασχόληση, την ίση πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες, την προστασία της μητρότητας, την άδεια πατρότητας, τη γονική άδεια και πολλά άλλα.
Οι νομοθεσίες αυτές συμπληρώνονται από μία δέσμη μέτρων, πολιτικών και προγραμμάτων που αφορούν στη συμφιλίωση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, προγράμματα για τη σμίκρυνση του χάσματος αμοιβών, την κατάρτιση και επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας, την προστασία των θυμάτων έμφυλης βίας, καθώς και τη δημιουργία δομών και μηχανισμών στους οποίους οι γυναίκες να μπορούν να καταφεύγουν, να ζητούν βοήθεια και να καταγγείλουν τις διακρίσεις ή τη βία που υφίστανται.
Από πρόσφατη αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα μεταξύ Ανδρών και Γυναικών 2014-2017, φαίνεται ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς που καλύπτει το Σχέδιο, όπως είναι η αποτελεσματική προώθηση της ισότητας, ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου, η ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών σε θέσεις λήψεως αποφάσεων, η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, η οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και η εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων και προκαταλήψεων. Μάλιστα, από το σύνολο των 131 δράσεων του Σχεδίου φαίνεται ότι έχουν υλοποιηθεί πέραν των 100 δράσεων, ενώ πολλές βρίσκονται ήδη σε τροχιά υλοποίησης.
Στο παρόν στάδιο έχει ήδη ξεκινήσει η ετοιμασία του νέου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων για την περίοδο 2018-2021, σε στενή συνεργασία με όλους τους συναρμόδιους φορείς. Το Σχέδιο αναμένεται να ολοκληρωθεί και υιοθετηθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν από το τέλος τους έτους.
Πέραν της υιοθέτησης και εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, σημαντική εξέλιξη αποτελεί επίσης η υιοθέτηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια (2017-2019), καθώς και του Σχεδίου Δράσης κατά της Εμπορίας Προσώπων (2016-2018).
Σ’ ότι αφορά στο πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, η Κυβέρνηση προχώρησε με αποφασιστικότητα στην υπογραφή και πρόσφατα στην κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και την Ενδοοικογενειακή Βία, γνωστής και ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Χωρίς αμφιβολία, η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης αποτελεί ένα σημαντικό, διεθνές εργαλείο, το πρώτο στο είδος του, το οποίο μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου και πολιτικών για την προστασία και ενδυνάμωση των θυμάτων όλων των μορφών βίας, την προαγωγή της διεθνούς συνεργασίας και την αποτελεσματική καταπολέμηση και τιμωρία των δραστών.
Ήδη, με δική μας πρωτοβουλία, ετοιμάστηκε και προωθήθηκε στη Βουλή για ψήφιση νομοσχέδιο το οποίο ποινικοποιεί το αδίκημα της παρενόχλησης και της παρενοχλητικής παρακολούθησης, όπως ορίζει το Άρθρο 34 της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, ενώ έχει ετοιμασθεί και θα τεθεί εντός των ημερών σε δημόσια διαβούλευση ξεχωριστό νομοσχέδιο που ποινικοποιεί τη βία κατά των γυναικών.
Με πρωτοβουλία επίσης του Υπουργείου και κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, επιχορηγείται σε ετήσια βάση ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια, ο οποίος έχει επεκτείνει τη λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής στήριξης των θυμάτων βίας σε 24ωρη βάση από τον περασμένο Ιανουάριο. Πρόκειται για υποχρέωση του κράτους που απορρέει από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, με την οποία έχουμε συμμορφωθεί, καλύπτοντας έτσι μία ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρο που αφορά στην προστασία και τη στήριξη των θυμάτων.
Επιπλέον, η Αστυνομία, σε συνεργασία με διάφορους φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, προχώρησε, μέσω εξασφάλισης πόρων από ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα, στην υλοποίηση δράσεων διαφωτιστικού χαρακτήρα, σε εθνικό επίπεδο, γύρω από το πρόβλημα της έμφυλης βίας.
Μέσα στα ίδια πλαίσια, το Υπουργείο έχει στοχεύσει στην αναβάθμιση του ρόλου της Αστυνομίας, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη στην πρόληψη και στην άμεση ανταπόκρισή της στα περιστατικά βίας, καθώς και στην αξιολόγηση και διαχείριση της επικινδυνότητας των περιστατικών. Η περαιτέρω εξειδίκευση της Αστυνομίας για το χειρισμό τέτοιων περιστατικών, αλλά και για τον καλύτερο συντονισμό με τις υπόλοιπες εμπλεκόμενες υπηρεσίες αποτελεί κεντρικό άξονα στα προγράμματα εκπαίδευσης της Αστυνομικής Ακαδημίας στον τομέα αυτό.
Επιπρόσθετα, το Υπουργείο, μέσω του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, συνεχίζει να στηρίζει και να ενισχύει οργανώσεις και φορείς στην υλοποίηση προγραμμάτων και εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού και ενθάρρυνσης των θυμάτων βίας να προσφεύγουν στις υπηρεσίες για βοήθεια, καθώς και στη δικαιοσύνη.
Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι βέβαια το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στην Κύπρο μια αυξητική τάση των καταγγελιών όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών, κάτι που υποδηλοί ότι οι γυναίκες αισθάνονται περισσότερο έτοιμες, ενημερωμένες και αποφασισμένες να δώσουν ένα τέλος στο πρόβλημα που βιώνουν, ενώ την ίδια στιγμή μαρτυρεί ότι τα μέτρα και οι πολιτικές που εφαρμόζονται, τόσο από το κράτος, όσο και από την κοινωνία των πολιτών στο τρίπτυχο πρόληψη, καταστολή και προστασία θυμάτων, άρχισαν ν’ αποφέρουν καρπούς.
Σε σχέση με τις προσπάθειες για εκσυγχρονισμό και αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις, έχει ολοκληρωθεί ένας ευρύς κύκλος επαφών και διαβουλεύσεων με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και έχουν ετοιμασθεί σε επίπεδο Υπουργείου οκτώ συνολικά τροποποιητικά νομοσχέδια, τα οποία εμπίπτουν στη σφαίρα του Οικογενειακού Δικαίου.
Τα νομοσχέδια αυτά, τα οποία έχουν αποσταλεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνική επεξεργασία, αναμένεται να επιφέρουν σημαντικές βελτιώσεις, μεταξύ άλλων στα θέματα γάμου, διαζυγίου, σχέσεων γονέων και τέκνων, κληρονομικής διαδοχής και διασφάλισης των δικαιωμάτων του παιδιού σε περιπτώσεις εκδίκασης υποθέσεων οικογενειακού δικαίου. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, προωθείται από τη μια η ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων οικογενειακού δικαστηρίου, και από την άλλη η προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών στην εκδίκαση υποθέσεων οικογενειακού δικαίου.
Κυρίες και κύριοι,
Παρά τις θετικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της προαγωγής της ισότητας των φύλων στον τόπο μας, πολλά ακόμη απομένουν να γίνουν, με στόχο την εμπέδωση κουλτούρας ισότητας και ίσων ευκαιριών για άνδρες και γυναίκες, μακριά από αναχρονιστικές αντιλήψεις και πατριαρχικά στερεότυπα που παρεμποδίζουν την πρόοδο στον τομέα αυτό.
Γι’ αυτό, θέλω να διαβεβαιώσω για άλλη μια φορά για την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης να συνεχίσει και να εντείνει περαιτέρω τις προσπάθειές της για προώθηση και επίτευξη ουσιαστικής ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών, η οποία, υπό τις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να οδηγήσει σε ειρήνη, ευημερία, ανάπτυξη και πρόοδο, σε όλο τον κόσμο και σε ότι αφορά στην Κύπρο σε όλους τους τομείς του δημόσιου και ιδιωτικού μας βίου.
Ο αγώνας και οι επιδιώξεις μας είναι κοινές και θα πρέπει να εργαστούμε όλοι και όλες συλλογικά και συντονισμένα για την επίτευξή τους.
Με τις σκέψεις αυτές, σας συγχαίρω για άλλη μια φορά για την πρωτοβουλία διοργάνωσης της αποψινής εκδήλωσης και σας εύχομαι κάθε επιτυχία.