Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Κυρίες και Κύριοι,
Αγαπητά παιδιά,

Αποτελεί τιμή για μένα να απευθύνω το σημερινό χαιρετισμό στη βράβευση των εκπαιδευτικών και μαθητών εννέα (9) σχολείων που επιλέγηκαν για την εφαρμογή καλών πρακτικών πρόληψης της βίας και της νεανικής παραβατικότητας κατά το σχολικό έτος 2015-2016.

Επιθυμώ να εκφράσω τα συγχαρητήρια και την εκτίμησή μου στις Διευθύνσεις, το εκπαιδευτικό προσωπικό, τους Σχολικούς Συμβούλους, τους Ψυχολόγους, τους Συνδέσμους Γονέων και Κηδεμόνων και άλλους Φορείς, αλλά κυρίως στους μαθητές και μαθήτριες που συνεργάστηκαν και συνέβαλαν στην επιτυχή εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών.
Συγχαίρω, επίσης, όλες τις σχολικές μονάδες που υπέβαλαν αίτηση για βράβευση και με τόσο ζήλο, αγάπη και αφοσίωση εφάρμοσαν προληπτικές και παρεμβατικές δράσεις.

Η παρουσία όλων εσάς στη σημερινή εκδήλωση αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι ο θεσμός αυτός, που καθιερώθηκε τα τελευταία χρόνια από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και το Συμβούλιο Εγκληματικότητας, αγκαλιάζεται με ενδιαφέρον και ευαισθησία.

Η επιλογή των σχολείων έγινε από Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης, στην οποία συμμετείχαν μία λειτουργός της Μονάδας Εγκληματολογικών Ερευνών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, ένα μέλος του Συμβουλίου Εγκληματικότητας και δύο μέλη του Παρατηρητηρίου για τη Βία στο Σχολείο, τα οποία ευχαριστώ για την προσπάθεια τους, στο να επιτύχει το όλο εγχείρημα.

Η νεανική παραβατικότητα στο σχολείο, με οποιαδήποτε μορφή και αν εμφανίζεται, είναι ένα πολυδιάστατο κοινωνικό φαινόμενο που δεν αφορά μόνο το θύτη ή το θύμα, αλλά εμπλέκει συνολικά το σχολικό και το ευρύτερο περιβάλλον. Η στάση και συμπεριφορά των μαθητών αποτελεί μικρογραφία του οικογενειακού, σχολικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Η οικογένεια και το σχολείο αποτελούν δύο σημαντικούς θεσμούς κοινωνικοποίησης των παιδιών, οι οποίοι λειτουργούν, όχι μόνο συμπληρωματικά, αλλά και διορθωτικά.

Αναμφίβολα, για την αντιμετώπιση της παραβατικής συμπεριφοράς, ο τομέας της πρόληψης είναι ο πιο καθοριστικός. Ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή προληπτικών προγραμμάτων στους βασικούς τομείς που επιδρούν στη ζωή του νέου ανθρώπου, μπορεί να αποτελέσουν αντίδοτο.

Η ενεργός, ιδιαίτερα, εμπλοκή του σχολείου στην πρόληψη της βίας και της νεανικής παραβατικότητας, όχι μόνο είναι σημαντική και ουσιαστική, αλλά σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αποβεί καθοριστική για την μελλοντική ζωή των νέων μας. Στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, έχει τεθεί ως μία από τις υψηλότερες προτεραιότητες η χάραξη και εφαρμογή μιας αποτελεσματικής αντεγκληματικής πολιτικής με άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους.

Στα πλαίσια αυτά, το Υπουργείο προώθησε τη σύσταση ενός ανεξάρτητου Επιστημονικού Κέντρου Αντεγκληματικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, το οποίο άρχισε φέτος τη λειτουργία του. Το Κέντρο αποτελείται από έγκριτους ακαδημαϊκούς, με επιστημονική κατάρτιση και ερευνητική πείρα σχετική με τα ζητήματα που αφορούν την εγκληματικότητα και την ποινική δικαιοσύνη, και ένα εκπρόσωπο της Αστυνομίας.

Το πρώτο θέμα που απασχόλησε το Κέντρο ήταν το πρόβλημα της νεανικής παραβατικότητας, και στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του συλλέγει στατιστικές των ερευνητικών δεδομένων, μελετά τις παραμέτρους πρόληψης, καταστολής, μεταχείρισης και κοινωνικής ένταξης και βάσει των πορισμάτων του, αναμένεται να σχεδιάσει μεθόδους και προγράμματα καλών πρακτικών, υποβάλλοντάς μας σχετικές εισηγήσεις.

Το Υπουργείο, έχοντας θέσει υψηλά στους στόχους του, το ζήτημα της πρόληψης και μεταχείρισης των παιδιών στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης και της αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας έχει ετοιμάσει σχετικό νομοσχέδιο, σε συνεργασία με την Επίτροπο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το οποίο στοχεύει στην εισαγωγή παιδοκεντρικών ρυθμίσεων και ρυθμίζει δικαστικές και εξωδικαστικές διαδικασίες, όπως και μέτρα πρόληψης και μεταχείρισης των παιδιών ηλικίας μέχρι δεκαοκτώ χρόνων που βρίσκονται αντιμέτωπα με τον νόμο. Ως αποτέλεσμα των συζητήσεων με τους εμπειρογνώμονες του Κέντρου Αντεγκληματικής Πολιτικής και της συμφωνίας τους με τη φιλοσοφία του, το νομοσχέδιο βρίσκεται στο στάδιο της τελικής επεξεργασίας για να προωθηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση σε Νόμο.

Οι κυριότερες πρόνοιες του νομοσχεδίου αφορούν στην διασφάλιση των δικαιωμάτων του παιδιού ως παραβάτη, η παρραπομπή του σε πρόγραμμα αποδικαστικοποίησης, η σύσταση πολυθεματικών ομάδων χειρισμού των περιπτώσεων τους και η ανάληψης της δικαστικής διαδικασίας από ειδικό δικαστήριο, το Δικαστήριο Ανηλίκων. Γενικότερα, οι βασικές αρχές του νομοσχεδίου, λαμβάνουν υπόψη πρωτίστως το συμφέρον του παιδιού κατά τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης το επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα, με το παιδί να συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων που το αφορούν και διασφαλίζουν ότι η ποινική δίωξη παιδιού συνιστά το έσχατο μέτρο.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι πέραν του ζητήματος της μεταχείρισης των νεαρών παραβατών, μας απασχολεί ιδιαίτερα ως Κυβέρνηση ο τομέας της πρόληψης του φαινομένου της νεανικής παραβατικότητας και γι αυτό αξιολογούμε τα στοιχεία που προκύπτουν από τη διερεύνηση των αιτιών που την προκαλούν και οι εισηγήσεις που απορρέουν από μελέτες του Κέντρου Αντεγκληματικής Πολιτικής θα συζητηθούν με τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλιν όλους τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης και να διαβεβαιώσω για την προσήλωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως στην λήψη και πρόσθετων ρυθμίσεων που θα συμβάλλουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας.

Αγαπητά παιδιά,

Η σημερινή εκδήλωση είναι πρωτίστως προς δική σας τιμή. Η πολιτεία σας τιμά, σας ευχαριστεί και εκτιμά το έργο και την προσφορά σας στον αγώνα όλων μας για ένα καλύτερο μέλλον.

Είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσετε με τον ίδιο ζήλο και ενθουσιασμό να συμβάλλετε στη διαμόρφωση μιας καλύτερης κοινωνίας ξεκινώντας από τη δική σας κοινωνία, το σχολείο σας.

Στον αγώνα αυτό η Πολιτεία θα είναι δίπλα σας.