Αποτελεί τιμή για μένα να προσφωνώ το βιβλίο «Χρόνια οδύνης», του φίλου Θάσου Σοφοκλέους.
Και δεν αποτελεί αυτό ένα απλό φραστικό σχήμα, καθώς ο σεβασμός που έχω προς τον ίδιο αλλά και την προσφορά του στον αγώνα κατά την περίοδο 55- 59, αποτέλεσε και αποτελεί ένα σημείο αναφοράς στην πολιτική μου πορεία.
Ο Θάσος Σοφοκλέους με αυτό το βιβλίο του προσθέτει άλλη μία διδακτική σελίδα στην πρόσφατη ιστορία του τόπου μας. Μέσα από τον αυτοβιογραφικό του λόγο περιγράφει γλαφυρά την πιο δύσκολη ίσως περίοδο της ζωής του. Την περίοδο που καθηλωμένος στα κελιά των φυλακών “Wormwood scrubs” και “Maidstone”, πασχίζει να παρακολουθεί, όπως και όσο μπορεί, τον αγώνα των συναγωνιστών του στα βουνά και τους δρόμους της Κύπρου.
Δεν είναι όμως μία περίοδος παθητικής αποδοχής της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει. Για τον Θάσο Σοφοκλέους και τους άλλους Κύπριους συγκρατούμενους του, η περίοδος της φυλάκισης τους δεν αντιμετωπίζεται με μοιρολατρία.
Καθιστούν το κελί τους ένα ακόμη μετερίζι αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας. Πρώτα από όλα στηρίζουν ο ένας τον άλλο, διαμορφώνουν την συνείδηση τους ως κρατούμενοι που αρνούνται την αιχμαλωσία, σχεδιάζουν την απόδραση τους και ετοιμάζονται να επανέλθουν στην δυναμική δράση ανά πάσα στιγμή.
Όντας καταδικασμένος σε ισόβια, ο αγωνιστής νιώθει βαριά την καταπίεση και περιγράφει τα συναισθήματα του κάθε ημέρα σε αυτό το ημερολόγιο που σήμερα ξεφυλλίζουμε και στο οποίο βλέπουμε την εναλλαγή των συναισθημάτων. Άλλωστε μιλά ένας άνθρωπος που πριν συλληφθεί ήταν αντάρτης στα βουνά του Πενταδακτύλου, εκεί που ένιωθε την απόλυτη ελευθερία.
Ως χρόνια οδύνης περιγράφει ο Θάσος Σοφοκλέους τα χρόνια της φυλακής και είναι απολύτως ορθός ο χαρακτηρισμός του καθώς ήταν πολύ σκληρές οι συνθήκες που περιγράφει, απομονωμένος σε μία φυλακή στην Αγγλία η οποία προοριζόταν για τους πιο αδίστακτους εγκληματίες με τους οποίους παραδόξως οι Κύπριοι αγωνιστές καταφέρνουν να βρουν τρόπο επικοινωνίας. Προφανώς επειδή εξέπεμπαν τον σεβασμό.
Ιδιαίτερη μνεία θέλω να κάνω στις σχέσεις που αναπτύχθηκαν με του Ιρλανδούς κρατουμένους του IRA, οι οποίοι ένιωθαν και όχι άδικα ότι είχαν κοινά στοιχεία με τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ.
Το βιβλίο λοιπόν «Χρόνια Οδύνης- Το χρονικό ενός ισοβίτη της ΕΟΚΑ στις φυλακές της Αγγλίας», δεν είναι μόνο μία προσωπική μαρτυρία, δεν είναι μία απλή περιγραφή ενός προσωπικού δράματος. Είναι μία γνήσια συμβολή στην σύγχρονη ιστοριογραφία του τόπου μας καθώς είναι γεγονός πως η πτυχή αυτή με τα πάθη των κρατουμένων, δεν έχει επαρκώς αναδειχθεί και εξυμνηθεί στην ιστορική μας βιβλιογραφία.