Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία, στη Λευκωσία

Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Finding Education for Female Inmates», μέλος του οποίου είναι η Κύπρος μαζί με άλλες 8 χώρες. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν και συνεργάζονται υπουργεία, πανεπιστήμια, εκπαιδευτικά και σωφρονιστικά ιδρύματα από το Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Μάλτα και την Τουρκία, με ένα κοινό στόχο: την προώθηση και συμμετοχή των εφήβων και γυναικών κρατουμένων σε προγράμματα διά βίου μάθησης.

Μέσα από την έρευνα, την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης και ιδεών από τους συμμετέχοντες στο εν λόγω πρόγραμμα μας δίδεται η ευκαιρία να κατανοήσουμε τις δυνατότητες, τις ανησυχίες και τις ανάγκες της ευάλωτης αυτής ομάδας γυναικών, οι οποίες συχνά στιγματίζονται τόσο ως κρατούμενες, όσο και όταν έρθει η στιγμή να επανενταχθούν στην κοινωνία. Τα πορίσματα της έρευνας που πραγματοποιούνται εδώ και δύο χρόνια σχεδόν από το πρόγραμμα, θα αποτελέσουν τη βάση για να αναπτύξουμε, να παρέχουμε και να αξιολογούμε κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα για τις έφηβες και γυναίκες κρατούμενες, καθώς και για το σωφρονιστικό μας σύστημα και το προσωπικό που το υπηρετεί.

Ως Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως εργαζόμαστε για τον εκσυγχρονισμό του σωφρονιστικού συστήματος μέσα από συγκεκριμένες δράσεις και δραστηριότητες, υλοποιώντας τη δέσμευση της Κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη για ποιοτική αναβάθμισή του, εφαρμόζοντας σημαντικές καινοτομίες και υλοποιώντας ουσιαστικές αλλαγές στη φιλοσοφία προσέγγισης των φυλακισμένων στο σύνολό τους. Προς αυτή την κατεύθυνση επενδύουμε στην ενίσχυση της παροχής ευκαιριών για συμμετοχή σε ψυχαγωγικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, και παροτρύνουμε την εμπλοκή των κρατουμένων σε πολυδιάστατες δραστηριότητες και μέσα, όπως θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, εικαστικές εκθέσεις, αθλητικές συναντήσεις, οι οποίες είχαν πολύ θετικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, έχουμε ενισχύσει τα εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά μας προγράμματα για τους κρατούμενους, αυξήθηκαν οι ευκαιρίες δημιουργίας, καλλιέργειας και ανάδειξης της προσωπικότητας τους. Ταυτόχρονα, δόθηκαν οι δυνατότητες και τα μέσα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, ενδυναμώνοντας παράλληλα τις ευκαιρίες κοινωνικοποίησης και ενσωμάτωσης των κρατουμένων στη κοινωνία.

Περαιτέρω, μέσα από την αναθεώρηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Σχολείου των Φυλακών, παρέχεται η ευκαιρία στους φυλακισμένους που το επιθυμούν, να αποκτήσουν απολυτήριο γυμνασίου και απολυτήριο λυκείου, να αποκτήσουν επαγγελματική κατάρτιση, ακόμα και να φοιτήσουν σε πανεπιστήμιο, ώστε να αξιοποιούν τον χρόνο παραμονής τους και να αυξάνουν τις ευκαιρίες και δυνατότητες ενσωμάτωσης τους στην κοινωνία, μετά την αποφυλάκισή τους. Με τον εκσυγχρονισμό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, οι κρατούμενοι μπορούν να λαμβάνουν τις ανάλογες πιστοποιήσεις, είτε πριν είτε μετά την απόλυσή τους, και να τις αξιοποιούν για να συνεχίσουν τη φοίτησή τους σε Εσπερινή Τεχνική Σχολή ή σε Εσπερινό Σχολείο, ή για να αποκατασταθούν επαγγελματικά, αξιοποιώντας τα προσόντα που έχουν αποκτήσει στο Σχολείο των Φυλακών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το καλοκαίρι που μας πέρασε υιοθετήθηκε και λειτούργησε με επιτυχία η καινοτομία του καλοκαιρινού σχολείου εντός των Φυλακών.

Το εκπαιδευτικό σύστημα των Φυλακών πρέπει να παραχωρεί τη δυνατότητα στους κρατούμενους να αποκτήσουν πιστοποιημένα προσόντα, αναγνωρισμένα από το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας και τα οποία θα τους παρέχουν δυνατότητα εργοδότησης ή συνέχισης των σπουδών τους. Είναι γεγονός ότι η εμπλοκή των κρατουμένων γυναικών σε μαθήματα, ως μια προσπάθεια να εκμεταλλευτούν εποικοδομητικά την περίοδο παραμονής τους στις Φυλακές, πρέπει να ενθαρρύνεται με κάθε τρόπο. Με τον τρόπο αυτό αυξάνουν τις ευκαιρίες και δυνατότητες ενσωμάτωσης τους στην κοινωνία, μετά την αποφυλάκισή τους. Στόχος μας είναι να αναβαθμίζονται και να εκσυγχρονίζονται διαρκώς τα προγράμματα του Σχολείου των Φυλακών, ώστε να συμβαδίζουν πλήρως με το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, αλλά και να διευρύνουμε τον κύκλο συνεργασιών μας με ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, ώστε να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε όσο το δυνατό περισσότερες ευκαιρίες και κίνητρα για συμμετοχή σε προγράμματα διά βίου μάθησης.

Όλοι έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση και σε όλες τις βαθμίδες της. Οι κρατούμενοι έχουν τα ίδια ακριβώς δικαιώματα πρόσβασης στην εκπαίδευση, όπως και οι ελεύθεροι πολίτες. Είναι γεγονός ότι η εκπαίδευση στις Φυλακές, αποτελεί μέρος του ψυχολογικού συμβολαίου μεταξύ των κρατουμένων και της κοινωνίας, ώστε να διατηρηθεί η σύνδεση των κρατουμένων με τον κοινωνικό ιστό, διευκολύνοντας την ομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία.

Η ανθρωποκεντρική αντιμετώπιση των κρατουμένων, αποτελεί κύριο άξονα της σωφρονιστικής πολιτικής του προγράμματος διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας και σκοπό έχει τη διάνοιξη γεφυρών επικοινωνίας μεταξύ των κρατουμένων και της κοινωνίας. Σε αυτό το εγχείρημα, η νέα Διεύθυνση του Τμήματος των Φυλακών σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, έχουν καταστήσει τον θεσμό της εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των κρατουμένων απαραίτητο και σημαντικό, για την προσωπική ανάπτυξη των κρατουμένων, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο χώρο, με στόχο την ομαλή επανένταξη τους στην κοινωνία μετά την αποφυλάκισή τους.

Έχοντας ταχθεί στο να διαμορφώσουμε ένα σωφρονιστικό σύστημα αντίστοιχο του πολιτισμού μας και της ανθρωπιάς που διακρίνει το τόπο και τον λαό μας, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τον εκσυγχρονισμό του σωφρονιστικού συστήματος και όλων των παράπλευρων λειτουργιών του. Μέρος του στόχου μας αυτού αποτελεί και η διοργάνωση του σημερινού συνεδρίου με τους εταίρους του προγράμματος «Finding Education for Female Inmates», και γι’ αυτό θα ήθελα να συγχαρώ την Αναπλ. Διευθύντρια των Φυλακών και τους συνεργάτες της για την πρωτοβουλία και τη διοργάνωσή του και να ευχαριστήσω όλους τους συμμετέχοντες από τις άλλες χώρες για τη συμβολή τους προς την ανάπτυξη των σωφρονιστικών μας ιδρυμάτων.

Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας.

Φωτογραφίες από το συνέδριο