Δεν σας το αποκρύβω ότι είναι πάντοτε με ιδιαίτερη χαρά που ανταποκρίνομαι σε προσκλήσεις, για να παραστώ σε εκδηλώσεις τιμής για τον Αγώνα της ΕΟΚΑ και τους συντελεστές του. Σας ευχαριστώ λοιπόν για τη τιμή, καθώς και για την ευκαιρία, να εντρυφήσω μαζί με το αγαπητό ακροατήριο, σε ένα από τα κορυφαία σε ήθος, εθνικά μας κεφάλαια.
Επιτρέψετε μου καταρχάς, να απονείμω, εκ μέρους όλων μας, τα εύσημα στο Κοινοτικό Συμβούλιο καθώς και στον Σύνδεσμο Αποδήμων Μουτουλλά, για την πραγματικά αξιέπαινη, πατριωτική τους πρωτοβουλία. Μιας πρωτοβουλίας που μας παρέχει σήμερα τη δυνατότητα, να αντλήσουμε διδάγματα, που θα μας ενισχύσουν ηθικά και θα μας αναβαπτίσουν στην παρακαταθήκη του Μεγάλου μας Αγώνα. Σε αυτές τις δύσκολες ώρες που διάγει σήμερα η πατρίδα μας, η αξιακή μας καθοδήγηση, καθίσταται επιτακτικότερη από πότε.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Η θύμηση σήμερα στρέφεται πίσω, στα χρόνια της λεβεντιάς και του ηρωισμού. Στρέφουμε, εξήντα χρόνια πίσω το χρόνο, στη δοξασμένη γενιά της ΕΟΚΑ. Σε αυτούς που αισθάνθηκαν την 1η του Απρίλη του ‘55, τον κόσμο του ονείρου και του παραμυθιού να ζωντανεύει.
Στους νέους και νέες που ανταποκρίθηκαν πρόθυμα και συνειδητά στο εθνικό προσκλητήριο, στο νέο «Ίτε παίδες Ελλήνων…». Σε εκείνα τα υπέροχα νιάτα που δεν έμαθαν ύμνους ξένους. Που δεν συμβιβάστηκαν στη θέα καμιάς άλλης σημαίας, παρά μόνο της γαλανόλευκης.
Βαφτισμένοι στης Ελλάδας τα νάματα, θα συμπορευτούν με τον αρχηγό Διγενή στο δρόμο της ελληνικής τιμής. Θα ψάξουν για την Λευτεριά, σε ανηφοριές και μονοπάτια, σε βουνά και ρεματιές.
Ολόκληρος ο λαός μας, έτσι και η κοινότητα Μουτουλλά και γενικότερα η περιοχή της Μαραθάσας, μεταξύ των οποίων είναι κάποιοι από εσάς ανάμεσα μας, αγκαλιάζουν τους αγωνιστές και κάθε έκφανση του Αγώνα. Με το κατηχητικό, το σύνδεσμο, τη μεταφορά της αλληλογραφίας, την αναγραφή συνθημάτων και τη ανύψωση σημαιών. Οι ηλικιωμένοι και οι γυναίκες, όχι μόνον δεν μένουν αμέτοχοι, αλλά αναδεικνύονται σε αφανείς ήρωες. Κατασκευάζουν κρησφύγετα, φιλοξενούν και τροφοδοτούν τις αντάρτικες ομάδες, συμμετέχουν στην παθητική αντίσταση, παρέχουν πληροφορίες κρίσιμες για την έκβαση του αγώνα.
Οι μεγαλύτεροι, οι πιο ριψοκίνδυνοι αναλαμβάνουν τις αποστολές παρακολούθησης, κατασκευάζουν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και όπλα, συμμετέχουν στις ομάδες κρούσης και στο αντάρτικο.
Απέναντι τους, έχουν να αντιμετωπίσουν δεκαεπτά και πλέον, χιλιάδες στρατεύματα. Αντιμετωπίζουν τις δόλιες μεθόδους και την εφαρμογή των πιο αναχρονιστικών και απάνθρωπων μέτρων.
Οι αποικιοκράτες επιβάλλουν κατ’οίκον περιορισμούς, προβαίνουν σε συλλήψεις και προσωποκρατήσεις, χωρίς εντάλματα, χωρίς δίκη. Μεθοδεύσεις, που καταλήγουν η μία μετά την άλλη στην αποτυχία.
Γι’ αυτό και αναγκάστηκαν να ανασύρουν από τα μπουντρούμια του μεσαίωνα τις πιο φρικαλέες μεθόδους ανάκρισης. Γι’ αυτό και οδήγησαν στην αγχόνη με συνοπτικές διαδικασίες αμούστακα παιδιά. Και πάλιν εις μάτην. Οι πράξεις τους, ατσαλώνουν το φρόνημα του εξεγερμένου λαού, πεισμώνουν ακόμα περισσότερο τις φλογισμένες ψυχές.
Όλο και κάποιος Κυριάκος Μάτσης θα τους υπενθυμίσει ότι ο αυτός ο αγώνας ποιείται για την αρετή και όχι για τα χρήματα. Όλο και κάποιος αντάρτης όντας, περικυκλωμένος, θα αντιλαλήσει την αρχέγονη απάντηση: «Οι αγωνιστές δεν παραδίνονται, νικούν ή πεθαίνουν».
Αυτό ήταν το ήθος του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Και οι ίδιες θυσίες, το ίδιο ελληνικό κλέος, επαναλαμβάνονται σε ένα πρόχειρο κρησφύγετο στον Μαχαιρά, σε ένα ταπεινό αχυρώνα στο Λιοπέτρι. Επαναλαμβάνονται στους διαδρόμους του παλαιού Γενικού Νοσοκομείου και στα κακοτράχαλα βουνά τις Πιτσιλιάς. Στην Μαραθάσα και στα λημέρια των Σπηλιών.
Στα δύσβατα μονοπάτια, όπου οι αείμνηστοι, Αντωνάκης Γεωργιάδης, Πολύκαρπος Γιωρκάτζης και ο Μάρκος Δράκος, καθοδήγησαν τους αντάρτες τους. Εκεί όπου, σεβαστοί μου Νεόφυτε Σοφοκλέους, Νίκο Ιωάννου και Φρίξο Οικονομίδη –Τσολιά, συγγράψατε με τους άντρες σας, ορισμένες από τις ενδοξότερες σελίδες της νεώτερης μας ιστορίας της.
Κύριοι, η ευγνωμοσύνη μας θα αποδεικνύεται πάντοτε, δυσανάλογα μικρή, μπροστά στο ύψος της εθνικής σας προσφοράς.
Αυτό είναι σήμερα το χρέος μας, το χρέος μας έναντι στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Να αποδειχτούμε έστω και στο ελάχιστο, αντάξιοι του παραδείγματος σας. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε, να αντικρύσουμε το μέλλον με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Και μόνο με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσουμε να επαναλάβουμε τα λόγια του Βασίλη Μιχαηλίδη, ότι «η Ρωμιοσύνη εν να χαθεί, όντας ο κόσμος λείψει».
Σας ευχαριστώ.