Η σημερινή εκδήλωση - γιορτή της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας τονίζει τη σημασία και τη σπουδαιότητα της ίδρυσης και λειτουργίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αποτελεί δε χαρά και τιμή μου να χαιρετίσω την εκδήλωση αυτή που εορτάζει τα 70 χρόνια λειτουργίας του σημαντικού αυτού θεσμού.
Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί ακόμη μια υπενθύμιση πως στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, ανά το παγκόσμιο, η χώρα μας δεν στέκεται μόνη της. Αντίθετα, είμαστε μέρος ενός μεγάλου οράματος που έγινε πραγματικότητα, μίας ενωμένης Ευρώπης με κοινές πανανθρώπινες αρχές και αξίες.
Αξίες οι οποίες βασίζονται στην επικράτηση του κράτους δικαίου, που, μεταξύ άλλων, στηρίζεται στην ανεξαρτησία, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των εθνικών συστημάτων απονομής της δικαιοσύνης.
Γι’ αυτό και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι μόνο ο ερμηνευτής των ευρωπαϊκών κανόνων. Είναι ο θεματοφύλακας των κοινών αυτών ευρωπαϊκών αρχών και αξιών.
Μέσα από τις αποφάσεις του αναπτύσσει και διαμορφώνει το ευρωπαϊκό δίκαιο, καλύπτει τυχόν κενά, συντείνει στην ομοιόμορφη εφαρμογή του από τα κράτη μέλη, έχοντας ως φάρο τις ευρωπαϊκές αυτές αξίες.
Η πολυπολιτισμικότητα που προκύπτει από τη συμμετοχή των δικαστών από όλα τα κράτη μέλη συμβάλλει στη διακίνηση των ιδεών και της δικαστικής σκέψης, ώστε μέσα από τη συλλογική σοφία να διαμορφώνονται σημαντικές αποφάσεις που οδηγούν στην εμπέδωση και επικράτηση του κράτους δικαίου.
Επιτρέψτε μου, να απευθύνω ιδιαίτερο χαιρετισμό στους συμπατριώτες μας που αντιπροσωπεύουν ισότιμα την Κύπρο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, συμβάλλοντας επάξια στον Δικαστικό τομέα, και εκ μέρους της κυβέρνησης να τους ευχαριστήσω ιδιαίτερα.
Δεν θα επιχειρήσω να αναπτύξω τον ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώπιον προσωπικοτήτων που τον γνωρίζουν καλύτερα απ’ τον καθένα.
Επιτρέψτε μου όμως να προβώ στην ακόλουθη παρατήρηση. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αποτέλεσε και δεν αποτελεί κομμάτι ενός στατικού δικαστικού συστήματος.
Μέσα σε αυτά τα 70 χρόνια, το δικαστικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξελίχθηκε, αναμορφώθηκε και συνεχίζει να εκσυγχρονίζεται. Έτσι καταφέρνει να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας, αλλά και του όλο και πιο ενισχυμένου ρόλου που καλείται να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Καθοριστική σημασία προς αυτή την κατεύθυνση αποτελούν οι αποφάσεις του, που είναι σταθμοί στην ιστορία του Δικαστηρίου, επιβάλλοντας στο σύνολο της Ευρώπης να προχωρήσει στην αναθεώρηση εθνικών νομοθεσιών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αποφάσεις του που καθιέρωσαν την αρχή της υπεροχής του ευρωπαϊκού κεκτημένου έναντι των εθνικών κανόνων. Μάλιστα, στην κυπριακή έννομη τάξη η αρχή αυτή πήρε και συνταγματική υπόσταση με την 5η Τροποποίηση του Συντάγματος.
Και όχι μόνο. Αλλά και στις τόσες άλλες αποφάσεις που αποτέλεσαν τεράστια βήματα προς την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού κράτους δικαίου.
Στο ίδιο αυτό πλαίσιο, επιτρέψετε μου να κάνω μια παρένθεση. Η Κυπριακή Δημοκρατία, που μετρά σχεδόν τα ίδια χρόνια ζωής με το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκή Ένωσης, έστω και με αρκετά χρόνια καθυστέρησης, αποφάσισε και συλλογικά προχωρεί στην ολιστική μεταρρύθμιση του δικαστικού μας συστήματος.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η ψήφιση σημαντικών νομοσχεδίων με συντριπτική πλειοψηφία, που παρέχουν τη νομική βάση για να ολοκληρωθεί ένας φιλόδοξος σχεδιασμός που ξεκίνησε από το 2017, ο οποίος έμεινε στάσιμος για αρκετά χρόνια λόγω της μη ψήφισης των νομοσχεδίων. Παράλληλα, πολυάριθμα έργα και δράσεις, είτε έχουν στο μεταξύ ολοκληρωθεί, είτε βρίσκονται σε εξέλιξη και ολοκληρώνονται στα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν.
Παρά τους θετικούς δείκτες που απολάμβανε η δικαιοσύνη της Κύπρου σε ό,τι αφορά την ανεξαρτησία των δικαστών μας και την ποιότητα των αποφάσεων τους, ο μεγάλος χρόνος στην εκδίκαση των υποθέσεων τραυμάτισε σοβαρά την αξιοπιστία του θεσμού στην αντίληψη των πολιτών και έφερε τη χώρα μας στην τελευταία θέση στην Ευρώπη. Στοιχείο που κατέδειξε με τον πιο ηχηρό τρόπο την ανάγκη για άμεση ολοκλήρωση της ολιστικής μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης.
Και εδώ οφείλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου τόσο στον Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Αντώνη Λιάτσο όσο και στην τέως Πρόεδρο κα Περσεφόνη Παναγή, καθώς επίσης σε όλα τα μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου, των οποίων η συμβολή ήταν καταλυτική για να γίνει το μεγάλο αυτό βήμα.
Παράλληλα, επισημαίνω ότι τώρα βρισκόμαστε ενώπιον μιας μεγαλύτερης πρόκλησης που είναι η αποτελεσματική εφαρμογή τους. Αυτό απαιτεί σημαντικές αποφάσεις και διοικητικές τομές εντός των δικαστηρίων μας, για να επέλθουν τα επιθυμητά για όλους αποτελέσματα.
Ως Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως με την ευκαιρία αυτή, δηλώνω τη δέσμευση της κυβέρνησης να συμβάλει στο τεράστιο έργο που καλείται το Ανώτατο Διακστήριο να διαδραματίσει και που με ικανοποίηση διαπιστώνω ότι προχωρεί με την ίδια σταθερή αποφασιστικότητα.
Η σημερινή εκδήλωση αποτελεί μια ακόμη ευκαιρία για ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των Κυπριακών Δικαστηρίων και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αποτελεί ευκαιρία για μια παραγωγική ανταλλαγή απόψεων πάνω σε επίκαιρα νομικά ζητήματα και σύγχρονες προκλήσεις, όπως προκύπτει και από τη θεματολογία των ομιλιών.
Θα ήθελα, λοιπόν, να ευχαριστήσω εκ των προτέρων τους έγκριτους ομιλητές που θα ακολουθήσουν. Είμαι σίγουρη ότι, στα χρονικά πλαίσια που τους έχουν δοθεί, θα μοιραστούν μαζί μας τη γνώση και την εμπειρία τους πάνω σε σημαντικά θέματα που πηγάζουν από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και το κράτος δίκαιου.
Καταλήγοντας, θα ήθελα να συγχαρώ το Ανώτατο Δικαστήριο για την εξαιρετική πρωτοβουλία διοργάνωσης της σημερινής εκδήλωσης.
Σας ευχαριστώ και εύχομαι κάθε επιτυχία στη σημερινή εκδήλωση.