Ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου κατά την εξέταση ενώπιων της Επιτροπής Νομικών των τριών νομοσχεδίων που ρυθμίζουν την ίδρυση Διοικητικού Δικαστηρίου υποστήριξε ότι η ίδρυση του Δικαστηρίου δυνατό να μειώσει μέχρι και 50% το χρόνο εκδίκασης των εφέσεων και προσφυγών και θα επιλύσει ένα σοβαρό πρόβλημα που ταλανίζει την απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης λόγο της σημαντικής αύξησης του αριθμού των υποθέσεων και των καθυστερήσεων που παρατηρούνται στην εκδίκαση τους.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι σήμερα είναι μια ιστορική ημέρα για την απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης, κυρίως στον ανώτατο βαθμό, αφού επιτεύχθηκε η επίλυση χρονίζοντων προβλημάτων με τη συναίνεση της Γενικής Εισαγγελίας και της δικαστικής εξουσίας.
«Προβλήματα που και οι τρεις πολιτειακές εξουσίες –εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική-επιχείρησαν πολλές φορές να επιλύσουν, αλλά δυστυχώς ανεπιτυχώς. Ωστόσο, σήμερα βρίσκουν την κατάληξή τους μέσω μιας συναίνεσης που έχει επιτευχθεί, αναζητώντας και τη συναίνεση της Βουλής των Αντιπροσώπων, κατά τρόπο ώστε να δοθούν λύσεις στην αντιμετώπιση της κατάστασης που δημιουργείται λόγω του ολοένα αυξανόμενου αριθμού υποθέσεων που καταχωρούνται στο Ανώτατο Δικαστήριο ετησίως».
Όπως σημείωσε, με τη ρύθμιση της δημιουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου, θα καταστεί δυνατό να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιουργούνται με τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην απονομή της δικαιοσύνης στο Ανώτατο Δικαστήριο. Θα μειωθεί για παράδειγμα ο χρόνος εκδίκασης ποινικών εφέσεων, πολιτικών εφέσεων και υποθέσεων διοικητικού δικαίου, αποφεύγοντας ως εκ τούτου προβλήματα που ίσως να δημιουργούνται από την καθυστέρηση εκδίκασης υποθέσεων. Παρόμοια προβλήματα ενδεχομένως να υπάρχουν και όσον αφορά την εκδίκαση των αναφορών του Προέδρου της Δημοκρατίας που στηρίζονται στη γνώμη του Ανώτατου Δικαστηρίου, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η εφαρμογή ενός νόμου ή η επίλυση ενός ζητήματος για το οποίο χρειάζεται να υπάρξει άμεση νομοθετική ρύθμιση.
Ο κ. Ιωνάς ανέφερε ότι με τη νέα ρύθμιση που θα υλοποιηθεί θα επιλυθούν τα προβλήματα αυτού του είδους και θα επισπευθεί η απονομή της δικαιοσύνης, τουλάχιστον καθ’ όσον αφορά τις υποθέσεις διοικητικού δικαίου και τις υποθέσεις που εκδικάζονται από το Ανώτατο Δικαστήριο. «Επιπρόσθετα, με την εξειδίκευση των δικαστών θα υπάρχει μεγαλύτερη σταθερότητα στη νομολογία, η οποία διαταράσσεται κατά καιρούς λόγω της έλλειψης εξειδίκευσης ορισμένων δικαστών. Ως εκ τούτου, μέσα από τη δημιουργία του νέου δικαστηρίου αλλά και της εξειδίκευσης, θα υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια στο κυπριακό δίκαιο. Ο καθένας θα γνωρίζει τι είναι εκείνο που ρυθμίζεται, ποια είναι η θέση του δικαστηρίου και ποια πρέπει να είναι η κατάληξη του χειρισμού ενός θέματος».
Επιπλέον, ο Υπουργός Δικαιοσύνης πρόσθεσε ότι με τη συγκεκριμένη ρύθμιση δεν θα υπάρξει επιβάρυνση του προϋπολογισμού και σημείωσε: «Αντιθέτως, αξιολογώντας το υφιστάμενο κόστος για την απονομή της δικαιοσύνης σε υποθέσεις διοικητικού δικαίου, οι οποίες εκδικάζονται από δικαστές που βρίσκονται στην υψηλότερη κλίμακα της πυραμίδας της δικαστικής εξουσίας, οι πρωτόδικες υποθέσεις θα δικάζονται από δικαστές σε χαμηλότερη κλίμακα, με αποτέλεσμα, το κόστος απονομής της δικαιοσύνης να είναι πολύ περιορισμένο σε σχέση με το υφιστάμενο». Σημειώνοντας ότι μέσω της ταχύτητας στην απονομή της δικαιοσύνης με την άμεση επίλυση ζητημάτων που δεν θα χρονίζουν και δεν θα επιβαρύνουν οικονομικά τη χώρα, ο κ. Ιωνάς τόνισε ότι η οικονομία, ο τόπος και γενικότερα τα ταμεία του κράτους θα έχουν ένα σημαντικό όφελος.
Τέλος, ο κ. Ιωνάς επεσήμανε ότι μια ακόμη από της δεσμεύσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, που ανήκει στη δεύτερη δέσμη δεσμεύσεων, προχωρεί προς υλοποίηση, δίνοντας λύση σε ένα σημαντικό πρόβλημα που ταλανίζει για χρόνια την απονομή της δικαιοσύνης. Πρόσθεσε δε ότι θα ακολουθήσουν επιπλέον μέτρα που αφορούν στα υπόλοιπα δικαστήρια. «Θέλουμε να αναμορφώσουμε τη δικαιοσύνη του τόπου μας, κατά τρόπο ώστε αυτή να μπορεί να απονέμεται σε όλα τα επίπεδα και από όλα τα δικαστήρια κατά τρόπο απρόσκοπτο, επιτρέποντας στον κάθε πολίτη να μπορεί να βρει το δίκαιό του στο επίπεδο που επιβάλλεται».
Σε ερώτηση σχετικά με το ποια θα είναι η δικαιοδοσία του εν λόγω δικαστηρίου, ο κ. Ιωνάς ανέφερε ότι στο δικαστήριο αυτό θα εκδικάζονται υποθέσεις διοικητικού δικαίου, πράξεις ή παραλείψεις της Διοίκησης στη βάση της διερεύνησης της νομιμότητας της πράξης. «Αυτής της γενικής ρύθμισης εξαιρούνται οι υποθέσεις που αφορούν φορολογικές πράξεις, βεβαιώσεις φόρου ή ΦΠΑ, οι οποίες θα εξετάζονται από το δικαστήριο αυτό. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα εξετάζεται εκτός από τη νομιμότητα και η ορθότητα της απόφασης». Με αυτόν τον τρόπο, σημείωσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης, θα δοθούν λύσεις και θα τερματιστούν χρονίζουσες διαδικασίες που εκμεταλλεύονται πολλοί για να αποφύγουν την καταβολή του φόρου. Με αυτή τη λύση, θα ρυθμιστούν τα ζητήματα που μπορούν άμεσα να επιβάλουν την καταβολή της φορολογίας, καθώς με την τελεσίδικη απόφαση του δικαστηρίου θα επιβάλλεται η άμεση καταβολή της φορολογίας.
Το εν λόγω δικαστήριο, πρόσθεσε ο κ. Ιωνάς, θα εξετάζει επίσης ζητήματα που σχετίζονται με τη διεθνή προστασία αλλοδαπών που υποβάλλουν αιτήματα στην Κύπρο. «Αυτά είναι ζητήματα που ρυθμίζονται από έναν Κανονισμό της ΕΕ και δύο Οδηγίες με τις οποίες έχουμε υποχρέωση να συμμορφωθούμε. Με αυτή τη διαδικασία, μετά από την απόφαση επί της αίτησης ενός αλλοδαπού, θα μπορεί να καταχωρηθεί άμεσα προσφυγή χωρίς να υπάρχει ενδιάμεση Αρχή Προσφύγων. Το δικαστήριο θα μπορεί να αποφασίσει οριστικά επί του αιτήματος του συγκεκριμένου αλλοδαπού και το ζήτημα να επιλυθεί άμεσα».
Σε ερώτηση σχετικά με την πρόσληψη δικαστών, ο κ. Υπουργός ανέφερε ότι η επιβάρυνση που θα υπάρξει στον προϋπολογισμό θα είναι μόνο όσον αφορά τους μισθούς πέντε δικαστών, τεσσάρων επαρχιακών δικαστών και ενός προέδρου. Οποιεσδήποτε άλλες ανάγκες θα καλυφθούν από ήδη διαθέσιμους πόρους του Ανώτατου Δικαστηρίου.
«Επιπλέον, οι δικαστές που θα διοριστούν δεν θα ικανοποιούν μόνο τα προσόντα διορισμού επαρχιακών δικαστών, αλλά θα πρέπει να κατέχουν πρόσθετα προσόντα, περιλαμβανομένης της πείρας στο Διοικητικό Δίκαιο, ώστε να υπάρχει η εξειδίκευση και η γνώση που απαιτείται για την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων του εν λόγω δικαστηρίου», σημείωσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης.
Σε σχετική ερώτηση ο κ. Ιωνάς ανέφερε ότι το εν λόγω δικαστήριο θα εδρεύει στο Ανώτατο Δικαστήριο, αλλά δεν θα υπάγεται σε αυτό. Θα έχει την ίδια αυτονομία που κατέχει κάθε δικαστήριο που λειτουργεί σήμερα στην Κύπρο.