Ο Προϋπολογισμός για το έτος 2022 του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, περιλαμβανομένων των Τμημάτων και Υπηρεσιών του, ανέρχεται στα €356,14 εκ. σε σύγκριση με €337,54 εκ. το έτος 2021. Δηλαδή, τα συνολικά προϋπολογιζόμενα ποσά δαπανών του 2022, παρουσιάζουν αύξηση σε σύγκριση με το 2021, κατά €18,6 εκ. ή σε ποσοστό 5,51% .
Από το σύνολο των €356,14 εκ. που προϋπολογίζονται για το 2022, ποσό ύψους €288,18 εκ. ή ποσοστό 80,92%, περίπου, αφορά στις δαπάνες μισθοδοσίας και είναι αυξημένο κατά 4,51% από το αντίστοιχο περσινό (προσαυξήσεις και νέες προσλήψεις).
Οι υπόλοιπες δαπάνες του Προϋπολογισμού ποσού ύψους €67,96 εκ., αφορούν Τακτικές και Αναπτυξιακές δαπάνες πλην του ποσού που αναφέρεται στη μισθοδοσία και σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσό του 2021 ύψους (€61,79 εκ.), παρουσιάζουν αύξηση €6,17εκ. ή 10%.
Από το συνολικό Προϋπολογισμό, €4,90 εκ. προορίζονται για τις δαπάνες της Διοίκησης του Υπουργείου, €23,92 εκ. για το Τμήμα Φυλακών, €279,93 εκ. για την Αστυνομία, €46,22 εκ για την Πυροσβεστική και €1,17 εκ για το Κρατικό Αρχείο.
Οι Στρατηγικές Επιδιώξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, οι οποίες αντικατοπτρίζονται στον Προϋπολογισμό, συνοψίζονται στους εξής πυλώνες:
1. Μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης.
2. Διαφάνεια, πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς.
3. Έννομη και αποτελεσματική προστασία των πολιτών, ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας του πολίτη και διαφύλαξη της δημόσιας τάξης.
4. Ενίσχυση του πλαισίου προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας των δύο φύλων και η υλοποίηση δικαιοσύνης φιλικής για τα παιδιά.
5. Βελτίωση, εκσυγχρονισμός και ενδυνάμωση πολιτικών σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της εγκληματικότητας και εκσυγχρονισμός του σωφρονιστικού συστήματος.
6. Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου του οικογενειακού δικαίου.
7. Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός της Αστυνομίας
Μεταρρυθμίσεις του τομέα της Δικαιοσύνης
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, έχει θέσει ως προτεραιότητά του τη μεταρρύθμιση του τομέα της Δικαιοσύνης, και προωθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα θεμελιωδών διαρθρωτικών αλλαγών του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης, με τη δημιουργία νέων δομών και δικαιοδοσιών, την εισαγωγή σύγχρονων τεχνολογιών και την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό.
Όραμα μας μέσα από αυτή την προσπάθεια, είναι η εδραίωση ενός ταχύτερου και αποτελεσματικότερου συστήματος απονομής Δικαιοσύνης, που θα είναι λιγότερο δαπανηρό για τους πολίτες και θα διασφαλίζει υψηλά επίπεδα διαφάνειας και ποιότητας στην απονομή της Δικαιοσύνης. Κάτι τέτοιο, αναντίρρητα θα συμβάλει τόσο στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης του λαού στο σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης, όσο και στη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου στο εξωτερικό.
Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο στο έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων στα Δικαστήρια (backlog) το οποίο αποτελεί δική του αρμοδιότητα. Το έργο αυτό δοκιμάστηκε κατ’ αρχάς πιλοτικά (στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου) και από τον Σεπτέμβριο του 2021 επεκτάθηκε σε όλα τα Επαρχιακά Δικαστήρια. Το έργο αυτό συνδέεται έμμεσα με την υποχρέωση της Δημοκρατίας στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και συνεπώς αναμένεται να προχωρά με βάση τα χρονικά ορόσημα που τέθηκαν.
Αλληλένδετο με το έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων, (backlog). είναι επίσης το νομοσχέδιο που αφορά στην επέκταση των κλιμάκων δικαιοδοσίας του Ανώτερου και του Επαρχιακού Δικαστή, που αναμένεται πρωτίστως να εξυπηρετήσει τη διεκπεραίωση της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων.
Στον όλο σχεδιασμό της μεταρρύθμισης αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στην τεχνολογία .Ήδη εφαρμόζεται η ενδιάμεση λύση Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (i-justice), η οποία έτυχε θερμής αποδοχής από τον δικαστικό και δικηγορικό κόσμο. Η λύση αυτή έθεσε τα θεμέλια για μια ομαλότερη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή στον τομέα της δικαιοσύνης (e-justice), που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή περί το τέλος του 2022, εξυπηρετώντας τη λειτουργία των Δικαστηρίων σε μία εποχή δύσκολη και κρίσιμη.
Στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσονται τα τρία νομοσχέδια που εκκρεμούν για τη μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό της δομής και λειτουργίας της Ανωτάτης Δικαστικής Δομής, με τη δημιουργία Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου και Ανώτατου Δικαστηρίου. Στο δε πλαίσιο της αποτελεσματικής απονομής της δικαιοσύνης στη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία ιδρύεται το Εφετείο. Ως τέτοια τα τρία νομοσχέδια βρίσκονται στο επίκεντρο μεταρρύθμισης.
Είναι γνωστό ότι σε σχέση με αυτά τα νομοσχέδια εκφράσθηκαν κάποιες διαφορετικές απόψεις γι’ αυτό με την ανάληψη των καθηκόντων μου, ξεκίνησα ένα νέο κύκλο επαφών και διαβουλεύσεων με όλους τους εμπλεκόμενους, με σκοπό να ακούσω τους προβληματισμούς και τις επιφυλάξεις τους, που είναι γνωστό ότι υπήρχαν σε σχέση με αυτά τα νομοσχέδια , να συζητήσουμε και να καταλήξουμε σε ρυθμίσεις που να επιτυγχάνουν κατά το δυνατόν γενικότερη συναίνεση.
Στο ίδιο πλαίσιο πραγματοποιήθηκε πρόσφατα συνάντηση υπό την προεδρία του ΠτΔ με τη συμμετοχή τόσο της Προέδρου και των Μελών του Ανωτάτου Δικαστηρίου όσο και του Προέδρου του ΠΔΣ σε μια περαιτέρω προσπάθεια να ξεπεραστούν οι διαφορετικές απόψεις σε επιμέρους σημεία.
Βρισκόμαστε τώρα στο στάδιο των αποφάσεων και η Βουλή έχει τον τελευταίο λόγο. Ως Υπουργός Δικαιοσύνης δηλώνω με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, ότι ένα σύστημα που χρειάζεται μέχρι 15 χρόνια για να αποδώσει δικαιοσύνη δεν μπορεί, δεν γίνεται να παραμείνει άλλο. Το σύστημα δικαιοσύνης καταρρέει. Τούτο δηλώνεται δια στόματος Ανώτατου Δικαστηρίου, ΠΔΣ, ακαδημαϊκών, οργανώσεων, φορέων. Ολόκληρης της κοινωνίας των πολιτών.
Οφείλουμε να ολοκληρώσουμε το έργο που αναλάβαμε και συζητούμε εδώ και χρόνια, με αίσθημα ευθύνης και προσφοράς στον τόπο Ο καθένας μας τίθεται πλέον ενώπιον των ευθυνών του. Ήρθε η ώρα των αποφάσεων. Η Βουλή να δώσει στον πολίτη αυτό που αναμένει και του ανήκει.
Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης βρίσκονται επίσης και τα νομοσχέδια που προβλέπουν την ίδρυση Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου, τα οποία θα αναλάβουν, την εκδίκαση με ταχείες διαδικασίες, εμπορικών διαφορών μεγάλου ύψους επίδικης διαφοράς και όλων των ναυτικών υποθέσεων. Η δημιουργία των εν λόγω Δικαστηρίων, πέραν της επίδρασης στην απονομή της Δικαιοσύνης, αναμένεται να συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως κέντρου παροχής ποιοτικών υπηρεσιών, αλλά και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Αισιοδοξούμε ότι αρχές του 2022 θα ολοκληρωθεί η συζήτηση των αναθεωρημένων Νομοσχεδίων και θα προωθηθούν προς ψήφιση.
Η υλοποίηση των πιο πάνω, είναι στενά συνυφασμένη με την αναβάθμιση των κτηριακών υποδομών και τη κατάλληλη στελέχωση των Δικαστηρίων.
Μεγάλος αριθμός έργων έχουν προωθηθεί ή/και υλοποιούνται τα τελευταία πέντε χρόνια με συνολικό κόστος €28 εκ.
Ωστόσο η προσοχή μας επικεντρώνεται στην ανέγερση νέου Δικαστικού Μεγάρου Λευκωσίας, για στέγαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου και των Δικαστηρίων Ειδικής Δικαιοδοσίας σε ένα ενιαίο και σύγχρονο χώρο, που ομολογουμένως παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση.
Γι’ αυτό σε συνάντηση υπό την προεδρία του ΠτΔ που πραγματοποιήθηκε τελευταία πάρθηκαν αποφάσεις για επίσπευση των διαδικασιών. Εντός του 2022 θα κηρυχθεί ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, με τη συμπερίληψη όλων των φάσεων του έργου. Αναμένεται η ολοκλήρωση του Διαγωνισμού και η βράβευση των επιτυχόντων αρχές του 2023. Στη ίδια σύσκεψη επίσης αποφασίστηκε, ότι στο μεταξύ θα ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες για τη βελτίωση των υφιστάμενων κτηρίων (διατηρητέων) του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας.
Όλοι μας συμφωνούμε πως το σύστημα απονομής δικαιοσύνης ως έχει σήμερα, χρήζει σημαντικής αναδιάρθρωσης και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν πρέπει να είναι ολιστικά .
Πρόληψη και καταπολέμηση της Διαφθοράς
Για αντιμετώπιση του φαινομένου της διαφθοράς το Υπουργείο ετοίμασε την Εθνική Στρατηγική κατά της Διαφθοράς και το Οριζόντιο Σχέδιο Δράσης, με συγκεκριμένες δράσεις και χρονοδιαγράμματα υλοποίησης, κάτι που αποτελεί το πρώτο βήμα σε αυτή την προσπάθεια.
Νομοσχέδια
Για να εφαρμοστεί η Στρατηγική, εκτός από συντονισμένες δράσεις χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν κατατεθεί στη Βουλή τρία νομοσχέδια:
(α) Το Νομοσχέδιο που αφορά στη σύσταση και λειτουργία μιας Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, η οποία να πληροί όλα τα εχέγγυα ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, σύμφωνα με τις καλές διεθνείς πρακτικές και τις απαιτήσεις του διεθνούς δικαίου.
Με μεγάλη ικανοποίηση σημειώνω ότι ολοκληρώθηκε ένα νομοσχέδιο το οποίο είχα επίσης θέσει σαν προτεραιότητα όταν αναλάμβανα ως Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως της Κυβέρνησης και αναμένεται η ψήφισή του στις 9 Δεκεμβρίου 2021.
Εδώ θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών και να αποδώσω το θετικό αποτέλεσμα στο πνεύμα συναίνεσης και καλής θέλησης και στην εποικοδομητική συνεργασία που επικράτησε κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου από τις πολιτικές δυνάμεις και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Πρόσθετα ευχαριστώ την ΝΥ και ειδικά τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα για την άμεση ανταπόκριση του συμβάλλοντας στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου και μέσα από συνεχή παρουσία να τυγχάνουν τάχιστα κατάλληλου νομοτεχνικού ελέγχου οι τροποποιήσεις.
Είναι σημαντικό να αναφέρω πως με την ψήφιση του Νομοσχεδίου ποσό ύψους €4.76 εκ θα χρηματοδοτηθεί από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
(β) Επίσης το Νομοσχέδιο με τίτλο: «Ο περί της Διαφάνειας στις Διαδικασίες Λήψης Δημόσιων Αποφάσεων και Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2019»,(γνωστό ως lobbying) το οποίο συνδέεται με το προηγούμενο νομοσχέδιο . Το νομοσχέδιο αυτό αποσκοπεί στην επίτευξη διαφάνειας στις διαδικασίες λήψης δημόσιων αποφάσεων πολιτικής ώστε να αποτρέπεται η δημιουργία συνθηκών που επιτρέπουν τη εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς.
Σημειώνεται ότι η τήρηση /παρακολούθηση του Μητρώου Εγγραφής των εγγεγραμμένων λομπίστων καθώς επίσης οι αναφορές των αξιωματούχων στα πλαίσια των συναντήσεων που πραγματοποιούν με λαμπίτσες θα αναλαμβάνονται και θα τυγχάνουν χειρισμού από την Αρχή ενάντια στη διαφθορά. Το νομοσχέδιο εκκρεμεί στην Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως και θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για ψήφισή πριν το τέλος του χρόνου σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
(γ) Νομοσχέδιο με τίτλο: «Ο περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβιάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου και Αφορούν το Δημόσιο Συμφέρον Νόμος του 2021»(γνωστό ως whistle-blowers). Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που συνδέεται με τα πιο πάνω και συνεπώς με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και σκοπό έχει, από τη μία να ενσωματώσει την Οδηγία 2019/1937 σχετικά με την προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης και από την άλλη να παράσχει ίδιου επιπέδου προστασία σε πρόσωπα που αναφέρουν παραβιάσεις εθνικού δικαίου και ιδιαίτερα πράξεις διαφθοράς. Θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για ψήφισή του μέχρι τέλος του χρόνου.
(δ) Συμπληρωματικά στα μέτρα κατά της διαφθοράς ψηφίσθηκε νομοσχέδιο αυξάνοντας την ποινή της κατάχρησης εξουσίας από δημόσιο λειτουργό (φυλάκιση από τρία χρόνια σε επτά) στις περιπτώσεις που ο υπαίτιος απέβλεπε με την πράξη του σε κέρδος.
Σχέδιο Δράσης κατά της Διαφθοράς
Υπενθυμίζω πως πέραν του νομοθετικού πλαισίου, το Υπουργείο έχει αναλάβει τον συντονισμό της υλοποίησης των μέτρων / δράσεων που περιλαμβάνονται στο επικαιροποιημένο Εθνικό Οριζόντιο Σχέδιο Δράσης κατά της Διαφθοράς, το οποίο εξαγγέλθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Ιανουάριο του 2021, και αρκετές από τις δράσεις έχουν εγκριθεί για χρηματοδότηση από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συγκεκριμένα:
(α) ποσό ύψους € 100,000 περιλήφθηκε στον Προϋπολογισμό του 2022 και αφορά στην εκστρατεία ευαισθητοποίησης της κοινωνίας.
(β) ποσό ύψους € 60,000 περιλήφθηκε στον Προϋπολογισμό του 2022 και αφορά στη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το δημόσιο τομέα, τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τον ιδιωτικό τομέα
.
(γ) ποσό ύψους € 400,000 περιλήφθηκε στον Προϋπολογισμό του 2022 και αφορά στην παροχή κινήτρων στο δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο τομέα, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στον ιδιωτικό τομέα για την εφαρμογή του Προτύπου ISO 37001.
Δημόσια Τάξη
Αστυνομία
Η ενίσχυση και ενδυνάμωση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών αποτελεί τον τρίτο άξονα της άσκησης πολιτικής από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.
Οι συνεχείς και αυξημένες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Αστυνομία και η ανάπτυξη νέων μορφών εγκλήματος, ένεκα των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών, επιβάλλουν την αναδιοργάνωση της, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί με επάρκεια και αποτελεσματικότητα στο ρόλο της. Η αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμός της Αστυνομίας, βρίσκεται σε τροχιά υλοποίησης και γίνεται στη βάση μελέτης που ετοίμασαν ειδικοί εμπειρογνώμονες μέσω αγοράς υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα. Η μελέτη αποσκοπεί στο σχεδιασμό ενός σύγχρονου μοντέλου αστυνόμευσης και επιχειρησιακής λειτουργίας, στη δημιουργία νέου πλαισίου εκπαίδευσης και ανάπτυξης και στη δημιουργία σύγχρονης διεύθυνσης ανθρώπινου δυναμικού.
Ποσό ύψους €1,2 εκ. περιλήφθηκε στον Προϋπολογισμό του 2022 το οποίο αφορά στο έργο της αναδιοργάνωσης της Αστυνομίας.
Στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει περιληφθεί το έργο DIGIPOL για τη ψηφιοποίηση των διαδικασιών της Αστυνομίας. Στόχος του έργου είναι η κατάργηση της χρήσης εντύπων και η μετάβαση σε ψηφιοποιημένες διαδικασίες για την Αστυνομία. Ποσό ύψους €416,500 περιλήφθηκε στον Προϋπολογισμό του 2022
Στον τομέα της καταπολέμησης του κοινού εγκλήματος, η εφαρμογή του θεσμού της κοινοτικής αστυνόμευσης και η ενίσχυση της συνεργασίας με τον πολίτη, έχουν επιφέρει θετικά αποτελέσματα.
Η παρουσία της Αστυνομίας στα αστικά κέντρα αποτελεί πυλώνα ενίσχυσης του αισθήματος ασφάλειας του πολίτη και ταυτόχρονα αποτρεπτικό παράγοντα για την εκδήλωση οποιασδήποτε μορφής εγκληματικής συμπεριφοράς. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια έχουν εντατικοποιηθεί οι περιπολίες από την Αστυνομία στα κέντρα των αστικών περιοχών που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Για την περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας έχουμε προχωρήσει σε συνεργασία με τη Βουλή των Αντιπροσώπων στην αποδέσμευση όλων των κενών θέσεων πρώτου διορισμού και προαγωγής στην Αστυνομία.
Σε αυτή την προσπάθεια ουσιαστικής σημασίας είναι και η αξιοποίηση της τεχνολογίας με τη χρήση σύγχρονων μέσων και εξοπλισμών ώστε να διασφαλίζουν ενισχυμένη αστυνόμευση με λιγότερο έμψυχο δυναμικό.
Η Οδική Ασφάλεια βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του ΥΔΔΤ και αποτελεί βασικό πυλώνα του στρατηγικού σχεδιασμού της κυβέρνησης. Πέραν των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί έχει ξεκινήσει η εγκατάσταση του συστήματος φωτοεπισήμανσης και έχει περιληφθεί ποσό ύψους περίπου €6εκ στον Προϋπολογισμό του 2022 για την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος. Στόχος παραμένει η πρόληψη των τροχαίων παραβάσεων και η μείωση των οδικών συγκρούσεων. Ποσό ύψους 200,000 επίσης περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό του 2022 και αφορά στη διοργάνωση διαφωτιστικών εκστρατειών.
Η δημιουργία της Σχολής Επιμόρφωσης Οδηγών αναμένεται να λειτουργήσει τέλος του 2022.Περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό του 2022 με κονδύλι ύψους €500.000.
Πυροσβεστική Υπηρεσία
Ολοκληρώθηκε η αυτονόμηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας η οποία μετεξελίσσεται σε ένα ανεξάρτητο επιχειρησιακό σώμα, το οποίο θα καταστεί πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό στην εκπλήρωση της αποστολής του.
Ολοκληρώνεται η ανέγερση του Πυροσβεστικού Σταθμού Βασιλικού που θα καλύπτει επιχειρησιακά το Νέο Ενεργειακό Κέντρο.
Προωθείται η ανέγερση νέου Πυροσβεστικού Σταθμού στην Αγία Νάπα, στην Πάχνα και στις Κυβίδες.
Προωθείται η ενεργειακή αναβάθμιση 17 Πυροσβεστικών Σταθμών μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με ποσό ύψους €235,000 για το 2022.
Περαιτέρω, σύμφωνα με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, προχωρεί η σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών ενός ολοκληρωμένου συστήματος επιτήρησης ολόκληρης της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας για έγκαιρο εντοπισμό των πυρκαγιών και καλύτερο συντονισμό των ενεργειών όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών για τη καταστολή τους και αναμένεται να υποβληθούν εισηγήσεις για την αγορά, εγκατάσταση και λειτουργία του όλου συστήματος επιτήρησης.
Ισότητα των Φύλων
Το Υπουργείο συνεχίζει να στηρίζει τις γυναικείες οργανώσεις μέσω των Σχεδίων Χορηγιών που εφαρμόζει είτε για την κάλυψη μέρους των λειτουργικών τους εξόδων μέσω ετήσιων χορηγιών είτε με την επιχορήγηση συγκεκριμένων δράσεων. Επιχορηγήσεις δίδονται επίσης σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που προτείνουν και υλοποιούν σημαντικές δράσεις που προάγουν την ισότητα των δύο φύλων. Ο Προϋπολογισμός του Υπουργείου για επιχορηγήσεις σε θέματα ισότητας για το 2022 ανέρχεται σε €290,000.
Οικογενειακό Δίκαιο
Έχει ξεκινήσει η συζήτηση στη ΚΕ Νομικών σειρά νομοσχεδίων που εκσυγχρονίζουν το οικογενειακό δίκαιο και φιλοδοξούν να επιφέρουν σημαντικές βελτιώσεις, μεταξύ άλλων στα θέματα γάμου, διαζυγίου, σχέσεων γονέων και τέκνων και διασφάλισης των δικαιωμάτων των παιδιών σε περιπτώσεις εκδίκασης υποθέσεων οικογενειακού δικαίου.
Απώτερος στόχος της μεταρρυθμιστικής αυτής προσπάθειας που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2022 είναι η στήριξη και ενδυνάμωση του θεσμού της οικογένειας, με επίκεντρο το παιδί, μέσα από ένα εκσυγχρονισμένο νομοθετικό πλαίσιο, κατά τρόπο που να μπορεί ν’ ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις.
Βία κατά των γυναικών
Στα πλαίσια της υλοποίησης των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ιδρύεται Εθνικός Συντονιστικός Φορέας για την παρακολούθηση της εφαρμογής του σχετικού Νόμου και την υποβολή εισηγήσεων για περαιτέρω δράσεις. Ποσό ύψους €100,000 περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό του 2022 για το σκοπό αυτό.
Ανθρώπινα Δικαιώματα /Σύστημα Δικαιοσύνης Φιλικής προς τα Παιδιά
Το Υπουργείο σε συνεργασία με το Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου, ετοίμασε και υιοθετήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο η πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Προστασία και Προαγωγή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. ΄Ηδη ξεκίνησε και ολοκληρώνεται σε λίγες μέρες η ετοιμασία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Προστασία και Προαγωγή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στα πλαίσια του συστήματος δικαιοσύνης φιλικής για τους ανήλικους παραβάτες και του σχετικού νόμου που πρόσφατα ψηφίστηκε πέρα από τους πολλούς τρόπους εξωδικαστικής, προνοιακής, υποστηρικτικής, θεραπευτικής τους βοήθειας και στήριξης, προβλέπεται η κράτηση παιδιών σε ειδικό χώρο κράτησης εκτός φυλακής ως το έσχατο μέτρο που μπορεί να επιβληθεί από το Δικαστήριο Παιδιών μόνο σε παιδιά ηλικίας 16 έως 21 ετών.
Το Υπουργείο έχει ετοιμάσει τα σχετικά έγγραφα για την εγκαθίδρυση του χώρου κράτησης. Απομένουν να οριστικοποιηθούν τα ευαίσθητα ζητήματα φύλαξης των παιδιών ενώ αρχές του 2022 θα προκηρυχθεί ο σχετικός δημόσιος διαγωνισμός για την εξεύρεση/ δημιουργία ειδικού χώρου κράτησης παιδιών. Για τον σκοπό αυτό έχει περιληφθεί πρόνοια στον Προϋπολογισμό του 2022 ύψους €400.000.
Αντεγκληματική Πολιτική
Το Υπουργείο προωθεί μια ολοκληρωμένη Αντεγκληματική Πολιτική, προσδίδοντας προτεραιότητα στην πρόληψη και στη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών.
Προς αυτή την κατεύθυνση η σύσταση των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης της Παραβατικότητας που προωθούμε συμπληρώνουμε τους κοντινούς στον πολίτη θεσμούς της Κοινοτικής Αστυνόμευσης, του Αστυνομικού της Γειτονιάς και του Παρατηρητή της Γειτονιάς που ήδη έχουν εφαρμοστεί.
Ο θεσμός των Τοπικών Συμβουλίων θα λειτουργήσει πιλοτικά σε ένα Δήμο και μια Κοινότητα αφού γίνει προηγουμένως διάγνωση των αναγκών και ιδιαιτεροτήτων των συγκεκριμένων περιοχών. Στόχος είναι η επέκταση του θεσμού σε ολόκληρη την Κύπρο (€20,000).
Παράλληλα το Υπουργείο παρακολουθεί και συντονίζει τις δράσεις που προβλέπει το Σχέδιο Δράσης για Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Εγκληματικότητας 2019-2024.
Σωφρονιστική Πολιτική
Τα τελευταία χρόνια έχουν συντελεστεί καινοτόμες αλλαγές και έχουν κατά γενική ομολογία αναμορφώσει ριζικά την εικόνα του σωφρονιστικού μας συστήματος . Σήμερα οι φυλακές αποτελούν ένα πρότυπο σωφρονιστικό ίδρυμα αναμόρφωσης, εκπαίδευσης και υποστήριξης των κρατουμένων προκειμένου αυτοί να επανενταχτούν ομαλά στην κοινωνία μετά την αποφυλάκιση τους.
Κεντρική επιδίωξη του Υπουργείου είναι η συνέχιση της στήριξης της σωφρονιστικής διαδικασίας που ακολουθεί η Διεύθυνση των Φυλακών.
Σε αυτό το πλαίσιο, προωθείται η εγκαθίδρυση και ενίσχυση των υφιστάμενων θεσμών συνέχισης έκτισης ποινής εκτός των φυλακών, με τους θεσμούς της ηλεκτρονικής επιτήρησης υποδίκων και καταδίκων και της αποφυλάκισης επ΄αδεία.
Επιπρόσθετα, ενισχύεται ο θεσμός της ανοικτής φυλακής και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Επαγγελματικής Ένταξης Κρατουμένων (ΚΕΕΑ).
Περαιτέρω, προωθείται ο εκσυγχρονισμός του σωφρονιστικού μας συστήματος με τη συμπλήρωση και επεξεργασία της νέας περί Φυλακών Νομοθεσίας και των νέων αντίστοιχων Κανονισμών, οι οποίοι συζητούνται ήδη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.
Ο υπερπληθυσμός στις φυλακές είναι πραγματικά ένα διαχρονικό σοβαρό και υπαρκτό πρόβλημα, που οξύνθηκε τελευταία λόγω του μεταναστευτικού προβλήματος. Το πρόβλημα ομολογουμένως δημιουργεί δυσχέρειες στην επιτέλεση του σωφρονιστικού έργου.
Προς αντιμετώπιση του προβλήματος δημιουργήθηκε Ad–Hoc Επιτροπή την οποία διόρισε το Υπουργικό Συμβούλιο, προεδρεύει η Διευθύντρια των Φυλακών για μελέτη και υποβολή ολοκληρωμένων εισηγήσεων για επίλυση του.
Λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης εξαιτίας του μεταναστευτικού, η Πρόεδρος της Επιτροπής απέστειλε την περασμένη βδομάδα ενδιάμεση έκθεση που περιλαμβάνει συγκεκριμένες εισηγήσεις. Οι εισηγήσεις τυγχάνουν χειρισμού σε συνεργασία με το Γενικό Εισαγγελέα.
Επανένταξη Αποφυλακισθέντων
Κατά το 2022 θα συνεχίσει η εφαρμογή του Μνημονίου με σκοπό την υποβοήθηση της εργασιακής απασχόλησης και της κοινωνικής επανένταξης των αποφυλακισθέντων, καθώς και την υλοποίηση του Σχεδίου Παροχής Κινήτρων για Εργασιακή Αποκατάσταση Αποφυλακισθέντων
Κυρία Πρόεδρε,
Το ΥΔΔΤ έχει να διαχειριστεί μια πληθώρα πολυδιάστατων θεμάτων το κάθε ένα με τις δικές του προκλήσεις. Πολύ δύσκολο να αναφερθώ σε όλες τις πολιτικές που τα αφορούν στο χρόνο που μου δίνεται στα πλαίσια αυτής της παρουσίας και χωρίς να σας κουράσω. Οι συνεργάτες μου και εγώ προσωπικά, παραμένουμε στη διάθεση σας. Είμαι βέβαιη στο χρόνο που απομένει μέσα από τη συζήτηση που θα ακολουθήσει θα μας δοθεί η ευκαιρία να καλύψουμε θέματα που ενδεχομένως σας ενδιαφέρουν και δεν περιλήφθηκαν στην παρουσίαση. Μέσα από την ανάλυση των στόχων που παρουσίασα, θεωρούμε ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην υλοποίηση εκείνων των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να κάνουμε βήματα προόδου σε όλους τους τομείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η συνεργασία μας με την επιτροπή σας και τη Βουλή γενικότερα είναι δεδομένη.