Με ιδιαίτερη ικανοποίηση παρευρίσκομαι στη σημερινή παρουσίαση της έρευνας που σκοπό έχει την αξιολόγηση του θεσμού του Παρατηρητή της Γειτονιάς, ο οποίος αποτελεί, πλέον, βασικό πυλώνα της Κοινοτικής Αστυνόμευσης και συνδράμει καθοριστικά στον τομέα της πρόληψης του εγκλήματος. Η αποτελεσματικότητα του Παρατηρητή της Γειτονιάς βασίζεται στη στενή συνεργασία μεταξύ των πολιτών και της Αστυνομίας και στοχεύει στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για αναβάθμιση του επιπέδου της προσωπικής του ασφάλειας και της ασφάλειας της περιουσίας του, ενώ ταυτόχρονα προάγει το αίσθημα της αλληλεγγύης και στηρίζει τα ηλικιωμένα ή και ευάλωτα άτομα της κάθε μικρής ή μεγάλης κοινότητας.
Η συνεργασία του πολίτη με την Αστυνομία είναι μια σημαντική επένδυση στην επίτευξη της επιθυμητής ασφάλειας και με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι το νέο μοντέλο Κοινοτικής Αστυνόμευσης, όπως αυτό είχε προταθεί στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Νίκου Αναστασιάδη, σήμερα αποδίδει καρπούς. Για τον λόγο αυτό θα συνεχίσει να επεκτείνεται, ν’ αξιολογείται και να αναθεωρείται με σκοπό τη συνεχή αναβάθμισή του.
Η καθημερινή συνεργασία μας με τις τοπικές κοινωνίες δεν έμεινε στα λόγια, αλλά μετουσιώθηκε σε πράξη με το θεσμό να λειτούργει αυτή τη στιγμή σε 29 Δήμους και 137 κοινότητες, με 75,858 καταγεγραμμένους Παρατηρητές της Γειτονιάς παγκύπρια, ενώ στις αρχές του 2013 – οπότε και αποφασίστηκε η ενδυνάμωση και επέκταση του θεσμού – λειτουργούσε μόνο σε περιορισμένο αριθμό Δήμων και Κοινοτήτων, με μικρό αριθμό καταγεγραμμένων Παρατηρητών. Η σταδιακή αύξηση των Παρατηρητών και η ανταπόκριση όλο και περισσοτέρων Δήμων και Κοινοτήτων να συμμετέχουν στις ενημερωτικές διαλέξεις – που διοργανώνει το Γραφείο Πρόληψης Εγκλήματος της Αστυνομίας για τον θεσμό και τη δράση του – καταδεικνύουν την ορθότητα της κυβερνητικής απόφασης να ενισχύσει την ενεργό δράση του πολίτη στην κοινοτική αστυνόμευση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι κατά την τελευταία τετραετία πραγματοποιήθηκαν πάνω από 250 διαλέξεις, με μεγάλο αριθμό συμμετοχής του κοινού παγκυπρίως.
Κυρίες και Κύριοι,
Σας ευχαριστούμε για τη συνεργασία και τη συμμετοχή σας στον θεσμό. Ευελπιστούμε στην περαιτέρω ενδυνάμωση αυτής της συνεργασίας. Η Κυβέρνηση εργάζεται συστηματικά για την ανάπτυξη μέτρων και πρακτικών, που δοκιμάστηκαν με επιτυχία, όπως είναι ο θεσμός της Κοινοτικής Αστυνόμευσης, ώστε αυτά να προσφέρουν ακόμη πιο υψηλό επίπεδο ασφάλειας στο τόπο μας. Η έρευνα αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του θεσμού του Παρατηρητή της Γειτονιάς αποτελεί απόδειξη της συνεχούς προσπάθειας μας για βελτίωση.
Αναμένουμε λοιπόν, με μεγάλο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της έρευνας που μας παρουσιάζεται σήμερα, γιατί με την αξιολόγηση της απόδοσης των μέτρων που λαμβάνουμε, έχουμε την ευκαιρία να στοχεύουμε στη συνεχή βελτίωση και καλύτερη ανταπόκριση όσον αφορά την απαίτηση όλων μας για ασφάλεια του πολίτη και της κοινωνίας μας. Σκοπός μας είναι να δημιουργούμε τις συνθήκες εκείνες που θα αναβαθμίζουν το ρόλο της Κοινοτικής Αστυνόμευσης και θα ενισχύουν περαιτέρω τη σύσφιξη των σχέσεων της Αστυνομίας με όλες τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, τους οργανωμένους φορείς, την τοπική κοινωνία, την κάθε γειτονιά, με τον πολίτη κάθε ηλικίας.
Προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας του θεσμού του Παρατηρητή της Γειτονιάς,καθώς και γενικότερα της κοινοτικής αστυνόμευσης, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να:
Στοχεύσουμε σε διεύρυνση των δράσεων για μεγαλύτερη εμπλοκή της νεολαίας στον θεσμό, ενισχύοντας έτσι τόσο το αίσθημα ασφάλειας στα μέλη κάθε δήμου και κοινότητας, όσο και την συμμετοχή των νέων σε μια μορφή εθελοντισμού και την εμπλοκή τους σε πράξεις που ενδυναμώνουν τις μεταξύ τους σχέσεις, εφόσον οι νέοι θα καλούνται να εργαστούν μαζί για τους άλλους νέους, για ένα ασφαλέστερο μέλλον. Με τον τρόπο αυτό θα καλλιεργείται ο αλληλοσεβασμός και θα τονώνεται η αυτοπεποίθηση του κάθε νεαρού μέλους της κοινότητας, αναπτύσσοντας από τη μια, την έννοια της προσφοράς στο κοινό καλό και ενισχύοντας, από την άλλη, τις αντιστάσεις σε πράξεις παραβατικότητας.
Επίσης, θα πρέπει να προβούμε σε επέκταση της δράσης και του παρεμβατικού ρόλου του θεσμού της Κοινοτικής Αστυνόμευσης, με τη σύσταση και λειτουργία τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης της Παραβατικότητας, ώστε να αναπτύξουμε μια πολυδιάστατη δράση στα πρότυπα άλλων ανεπτυγμένων χωρών, η οποία θα περιλαμβάνει τόσο την πρόληψη και επίλυση προβλημάτων νεανικής παραβατικότητας, όσο και τη δέσμευση συνεχούς και εξελισσόμενης συμμετοχής του κάθε Δήμου / Κοινότητας. Ο ρόλος των τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης πρέπει να επεκτείνεται ακόμη και στο βαθμό του χειρισμού και της αποκατάστασης στα φαινόμενα νεανικής παραβατικότητας, στα πλαίσια μιας εξωδικαστικής παρέμβασης, με στόχο την επίλυση των προβλημάτων ή συγκρούσεων εν τη γενέσει τους και μακριά από τα δικαστήρια, δίδοντας μια δεύτερη ευκαιρία στους νέους και προλαμβάνοντας το σοβαρό έγκλημα και την παραβατικότητα από τη νεαρή ηλικία.
Θα ήθελα, σε αυτό το σημείο, να υπογραμμίσω τον σημαντικό προληπτικό, συμβουλευτικό και ενημερωτικό χαρακτήρα που μπορούν τα τοπικά Συμβούλια Πρόληψης της Παραβατικότητας που επικεντρώνεται στη μείωση του αισθήματος φόβου των πολιτών, αλλά και στη μείωση των ευκαιριών που ευνοούν τη δράση του εγκλήματος και την παράβαση. Γι αυτό, η συμμετοχή των πολιτών στα Συμβούλια για την πρόληψη του εγκλήματος κρίνεται απαραίτητη - ενώ προηγουμένως κρίνεται απαραίτητος ο σωστός σχεδιασμός τους -αφού οι ίδιοι οι πολίτες χρειάζεται συχνά να μεριμνούν για την προφύλαξη τους, ώστε να ελαττώνεται η περίπτωση θυματοποιήσής τους, αλλά και να λειτουργούν σε συλλογικό και συμμετοχικό επίπεδο λαμβάνοντας μέρος στις δράσεις που εκπονούνται από τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης Παραβατικότητας.
Περαιτέρω, αναμένουμε ότι η δημιουργία επαρχιακών και τοπικών επιτροπών - που έχει μόλις εξαγγείλει ο Αρχηγός της Αστυνομίας - υπό την καθοδήγηση επαρχιακών στελεχών της Αστυνομίας, θα επιτύχει καλύτερο συντονισμό και αύξηση της συμμετοχής πολιτών και ιδιαίτερα των νέων στον θεσμό του Παρατηρητή της Γειτονιάς. Η ανάλυση, η επεξεργασία και αξιολόγηση του θεσμού, σε σχέση με τη χαρτογράφηση του εγκλήματος και τον εντοπισμό των περιοχών αυξημένου κινδύνου εγκληματικότητας και την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας της Αστυνομίας με τις τοπικές αρχές είναι απαραίτητες παράμετροι, οι οποίες λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, στον καθορισμό του πλαισίου αναβάθμισης του θεσμού, ώστε να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
Η ασφάλεια του πολίτη, αν και αποτελεί την κύρια αποστολή της Αστυνομίας και βασικό καθήκον των Αστυνομικών, αφορά και όλους εμάς: τόσο τις Τοπικές Αρχές, όσο και τον κάθε ένα από εμάς ξεχωριστά. Γι’ αυτό επενδύουμε στην συμφιλίωση της Αστυνομίας με τον πολίτη, ως το βασικότερο στοιχείο της προσφερόμενης ασφάλειας.
Ο «Παρατηρητής της Γειτονιάς» είναι ένα πρόγραμμα που συμβάλλει δραστικά στη μείωση της εγκληματικότητας και της παραβατικότητας, και η ενεργός εμπλοκή των πολιτών μπορεί να μετατραπεί σε κοινωνικό δίκτυο πρόληψης, υποστήριξης και προστασίας του πολίτη. Μέχρι στιγμής είχαμε μόνο θετικά αποτελέσματα και θετικό αντίκτυπο στο επίπεδο ασφάλειας της καθημερινότητας των πολιτών. Είναι γεγονός ότι ο θεσμός του Παρατηρητή της Γειτονιάς, του Εθελοντή Πυροσβέστη, του Παρατηρητή της Πράσινης Γραμμής και η πρακτική συνεργασία μας με τις τοπικές κοινωνίες, σφυρηλατούν καθημερινά το αίσθημα κοινής εμπιστοσύνης. Γι’ αυτό, αποφασισμένοι, ας δώσουμε σήμερα τη διαβεβαίωση ότι θα διευρύνουμε, θα επεκτείνουμε και θα ενισχύσουμε την λειτουργία των θεσμών αυτών προς όφελος της κοινωνίας.