Σεβαστό Ιερατείο,
Τιμημένοι Συναγωνιστές του Ήρωα,
Αγαπητοί Συγγενείς του Ήρωα,
Αγαπητοί Συγχωριανοί,
Ελληνίδες και Έλληνες,
Με αισθήματα βαθειάς συγκίνησης και απέραντου σεβασμού, βρισκόμαστε σήμερα στον Ναό της Παναγίας της Χρυσοπαντάνασσας για να τιμήσουμε τη μνήμη ενός εκλεκτού τέκνου και άξιου παλληκαριού για το οποίο το Παλαιχώρι είναι υπερήφανο. Μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα το μεγαλείο της θυσίας του ήρωα της κοινότητας μας Νίκου Γεωργίου, που έμελλε να πέσει υπέρ πίστεως και πατρίδος, υποκύπτοντας στα φρικτά βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλλαν οι Άγγλοι στα ανακριτήρια των Πλατρών, κατά τη διάρκεια του Αγώνα της ΕΟΚΑ του 1955-1959.
Ο Νίκος Γεωργίου γεννήθηκε στο Παλαιχώρι, στις 17 Οκτωβρίου 1918. Τέλειωσε το Δημοτικό Σχολείο Παλαιχωρίου και σε ηλικία 13 ετών πήγε στη Λευκωσία, όπου διδάχθηκε την τέχνη του επιπλοποιού, παρακολουθώντας παράλληλα και μαθήματα βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής ενώ αργότερα άνοιξε δικό του καθαριστήριο. Υπήρξε μέλος της ΟΧΕΝ και της Παγκύπριας Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας.
Ο Νίκος Γεωργίου, έχοντας γαλουχηθεί με την ιδέα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, δεν μπορούσε να απέχει από το κάλεσμα της πατρίδας του. Μυήθηκε στον αγώνα από τα πρώτα στάδια της δημιουργίας της Ε.Ο.Κ.Α., στο τέλος του 1954, και συνεργάστηκε με τον αγωνιστή Πολύκαρπο Γιωρκάτζη στον τομέα των πληροφοριών. Το 1955, ενισχύοντας τη δράση του, εντάχθηκε στις ομάδες κρούσεως Λευκωσίας μαζί με τον Ιάκωβο Πατάτσο. Διατηρούσε κρύπτη στο καθαριστήριό του, στην οποία έκρυβε όπλα και πυρομαχικά, αλλά λόγω των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, επέλεξε να μην αναμιχθεί σε εκτελέσεις. Είχε όμως συνεργασθεί με την ομάδα του σε άλλου είδους δράσεις, όπως ήταν η προετοιμασία για την τοποθέτηση βόμβας στο κρεβάτι του Κυβερνήτη Χάρντιγκ, στις 20 Μαρτίου 1956.
Στις 16 Απριλίου 1956, κατόπιν πληροφοριών, οι Άγγλοι κατέφθασαν στο καθαριστήριό του για έρευνα. Ο Νίκος Γεωργίου, αντιλαμβανόμενος την απειλή, προσποιήθηκε ότι θα πήγαινε να καλέσει τον ιδιοκτήτη του καταστήματος και κατάφερε να διαφύγει της σύλληψης. Ο στρατός ανακάλυψε τα πυρομαχικά που έκρυβε κάτω από το λέβητα του νερού και έτσι αναγκάστηκε να καταφύγει στα βουνά του Μαχαιρά, όπου ενώθηκε με την ομάδα του Γρηγόρη Αυξεντίου. Οι Άγγλοι τον επικήρυξαν με το ποσό των 5.000 λιρών.
Τον Αύγουστο του 1956, με την επέκταση του τομέα Αυξεντίου και στα κρασοχώρια Λεμεσού, ο τομέας χωρίστηκε σε τέσσερις υποτομείς. Ο Νίκος Γεωργίου εντάχθηκε στην ομάδα, η οποία με κέντρο τα Λαγουδερά – Σαράντι, δρούσε στο βόρειο τμήμα του τομέα και είχε πλούσια δράση.
Στις εξονυχιστικές έρευνες που διεξήγαγε ο αγγλικός στρατός τον Ιανουάριο του 1957, ανακαλύφθηκε στο Σαράντι, στο σπίτι του Παπαχαράλαμπου, το κρησφύγετό τους, όπου συνελήφθηκε μαζί με το Γεώργιο Μάτση και τον Αργύρη Καραδήμα. Μετά την σύλληψη τους, οι Άγγλοι μετέφεραν το Νίκο Γεωργίου στα κρατητήρια στις Πλάτρες, όπου τον υπέβαλαν σε απάνθρωπα βασανιστήρια, προσπαθώντας να του αποσπάσουν μυστικά της οργάνωσης. Το παλικάρι από το Παλαιχώρι όμως, δε λύγισε. Με τη φλόγα της λευτεριάς να καίει άσβεστη μέσα του, έσφιξε τα δόντια και βάδισε στα χνάρια των Ελλήνων ηρώων. Ο Νίκος Γεωργίου, πέθανε τελικά στις 25 Ιανουαρίου 1957 στα κρατητήρια Πλατρών, μετά από απάνθρωπα βασανιστήρια.
«Από το διπλανό κελί όπου βρισκόμουν», μαρτυρεί ο Γεώργιος Μάτσης «είδα κάποιον από τους βασανιστές που κλότσησε στο κεφάλι το Νίκο Γεωργίου εκεί που τον βασάνιζαν και αμέσως το αίμα άρχισε να τρέχει από το στόμα του. Φτάνει, τον σκοτώσατε, τους φώναξα. Ο θάνατός του έγινε αιτία να σταματήσουν προσωρινά τα βασανιστήρια για όλους τους άλλους που είχαμε συλληφθεί από ολόκληρη την Πιτσιλιά». Με τον μαρτυρικό του θάνατο ο Νίκος Γεωργίου έσωσε τους συναγωνιστές του από τα φρικτά βασανιστήρια.
Η ηρωική μορφή του Νίκου Γεωργίου ανέβηκε στο πάνθεο των ηρώων της Κύπρου, όπου μαζί με τα άλλα δύο παλληκάρια του Παλαιχωρίου – τον Μιχαλάκη Καραολή και τον Κυριάκο Μάτση – και τους άλλους 105 ηρωομάρτυρες της ΕΟΚΑ έγραψαν τις χρυσές σελίδες της ιστορίας του αγώνα για την ελευθερία της Κύπρου και την Ένωση με την Ελλάδα. Με κύρια όπλα τη δύναμη της ψυχής, τον πόθο για λευτεριά, την αφοσίωση και την πίστη στην πατρίδα, οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ έδωσαν την ίδια τους τη ζωή στον βωμό του αγώνα κατά των αποικιοκρατών.
58 χρόνια μετά τη θυσία του Νίκου Γεωργίου, η πατρίδα μας, προδωμένη από τις υποσχέσεις των ξένων, αγωνίζεται ακόμη για την αποκατάσταση της ελευθερίας της. Ο Κυπριακός Ελληνισμός, μάχεται υπό συνθήκες δύσκολες για τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και για την εξεύρεση μιας λύσης που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του λαού της.
Η τουρκική αδιαλλαξία όμως επιδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου προκλητικότητα, τορπιλίζοντας κάθε προσπάθεια για λύση. Παρά τις επίπονες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας και της ελληνοκυπριακής πλευράς, τη βούληση και επίδειξη εποικοδομητικού πνεύματος, τη διαρκή διπλωματική δράση της Κυβέρνησης η νέα τουρκική απόφαση για έκδοση Navtex παραβιάζει προκλητικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και καταδεικνύει στη διεθνή κοινή γνώμη ότι την ευθύνη για τη σημερινή στασιμότητα και την αναστολή των συνομιλιών την φέρει η Τουρκία, η οποία προκαλεί με τις επιβουλές της την περαιτέρω αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Παρόλες τις αντίξοες συνθήκες, ο Κυπριακός Ελληνισμός δεν θα υποχωρήσει από τα δίκαιά του και δεν θα αποδεχθεί ποτέ ούτε εκβιασμούς, ούτε την όποια επιβολή λύσης του πολιτικού προβλήματος που να θέτει σε κίνδυνο την εθνική και φυσική επιβίωσή μας στην πατρώα γη, μιας λύσης που να μην διασφαλίζει την προοπτική ειρηνικής συμβίωσης όλων των νομίμων κατοίκων του νησιού σε συνθήκες ασφάλειας και δημοκρατίας.
Η ελευθερία και η δικαιοσύνη δεν αποδόθηκαν ποτέ από γενναιοφροσύνη και μεγαλοψυχία του κατακτητή, αλλά κερδήθηκαν πάντοτε μέσα από τους σκληρούς αγώνες των κατακτημένων. Και εμείς έχοντας ως φάρο των προσπαθειών μας τη θυσία του ήρωα μας, Νίκου Γεωργίου, και όλων όσων μαρτύρησαν για την ελευθερία αυτού του τόπου, θα συνεχίσουμε το εθνικό μας χρέος για να παραδώσουμε στις μελλοντικές γενεές του κυπριακού Ελληνισμού μια πατρίδα ελεύθερη, δημοκρατική και ειρηνική. Αυτό θα είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τον ήρωα μας και η μεγαλύτερη τιμή για όσους έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος. Με πίστη στο δίκαιο του αγώνα μας, καλούμαστε όλοι να ακολουθήσουμε το παράδειγμα τους και να αποδείξουμε πως είμαστε αντάξιοι συνεχιστές των έργων τους.
Αιωνία ας είναι η μνήμη του Νίκου Γεωργίου και το φωτεινό παράδειγμα της θυσίας του ας αποτελεί την πυξίδα στις καρδιές και το μυαλό όλων μας.